فیلم «پیرپسر» سال 1402 ساخته شد اما تا دو سال امکان اکران عمومی به دست نیاورد و نهایتا پس از اماواگرهای بسیار، 21 خرداد 1404 روی پرده رفت؛ آنهم درست دو روز قبل از شروع جنگ 12 روزه! حالا چهار ماه از اکران این فیلم می‌گذرد و قرار است سه‌شنبه 23 مهر نمایش آن به پایان برسد. «پیر پسر» در زمان اکران، رکوردهای زیادی را جابه‌جا کرد، پرمخاطب‌ترین فیلم اجتماعی چند سال اخیر شد و توانست عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال را در نیمه اول 1404 به نام بزند. این فیلم در مدت اکران با حواشی و ماجراهای زیادی روبه‌رو شد و مدام در صدر خبرها قرار داشت. طبیعتا نام «پیرپسر» تا همیشه به عنوان یک اتفاق مهم در حافظه‌ی سینمای کشور ما باقی خواهد ماند.
به گزارش فیلم‌نیوز، به بهانه پایان اکران فیلم «پیر پسر»، مروری داریم بر اتفاق‌ها و حواشی مختلفی که این فیلم در طول اکران با آن مواجه بود.
زمان طولانی «پیر پسر» یکی از چالش‌های اکران آن بود.
مشکلات طولانی بودن زمان فیلم | اکران فیلم «پیرپسر» به دلیل طولانی بودن زمان فیلم با مشکلاتی روبه‌رو بود. خیلی‌ها معتقد بودند تماشای فیلمی با زمان بیشتر از 3 ساعت برای مخاطبان خسته‌کننده است و از سوی دیگر نظم اکران را بهم می‌ریزد. آن زمان اکتای براهنی نسبت به این دیدگاه انتقاد کرد و گفت: «همه ما نهایت سعی خودمان را کردیم که بی آنکه لطمه جدی به فیلم بزنیم آن را کوتاه کنیم. از خیر خیلی چیزها گذشتیم اما باز هم نشد که نشد. حالا این زمان بلند فیلم موجب مخدوش شدن نمایش فیلم در ایران شده است.» او توضیح داد که خیلی‌ها پیشنهاد تبدیل به فیلم به مینی‌سریال را داده‌اند و او نپذیرفته است: «برخی دوستان گفتند بد نیست حالا که فیلم در خارج به شکل سینمایی پیش می‌رود در داخل هم به صورت یک مینی‌سریال پخش شود. ما حتی به این انتخاب هم رضایت دادیم و نشستیم یک قسمت پایلوت ۵۵ دقیقه‌ای از فیلم ساختیم به امید اینکه فیلم کامل پخش شود و پول سرمایه‌گذاران بعد از چند سال برگردد اما شنیدیم که انگار عده‌ای گمنام با اسامی نامشخص از کنار گود، زیر‌آب‌مان را زده‌اند.» او نهایتا از سینماگران خواست یکبار هم که شده اجازه دهند فیلمی طولانی روی پرده سینماها برود.
پیر پسر با رده بندی سنی روی پرده رفت.
اکران با رده‌بندی سنی +18 | بعد از انواع و اقسام اما و اگر بر سر راه اکران «پیرپسر» سرانجام اعلام شد که این فیلم باید با رده‌بندی سنی +18 سال روی پرده برود. آن زمان سازندگان فیلم به دلیل منوط شدن اکران به آیین‌نامه رده‌بندی سنی، محدودیت در تبلیغات و حتی پخش نشدن تیزر فیلم در سینماها اعتراض کردند اما نهایتا این فیلم با رده‌بندی سنی +18 روی پرده رفت.
آغاز اکران «پیر پسر با جنگ دوازده روزه همزمان شد.
همزمانی با جنگ 12 روزه | فیلم «پیرپسر» بالاخره پس از مدت‌ها تلاش از روز 21 خرداد روی پرده رفت و هنوز دو روز از اکران آن نگذشته بود که جنگ 12 روزه شروع شد. سینماها تعطیل شدند و حتی بعد از بازگشایی هم استقبال از نمایش در آن وضعیت بسیار پایین بود. به همین دلیل هم «پیرپسر» نتوانست در نقطه شروع اکران موفق ظاهر شود و تازه بعد از جنگ هم تا زمانی که مردم تصمیم بگیرند در فضاهای عمومی شرکت کنند فاصله زمان زیادی طی شد.
بلیت‌های پیر پسر در برهه‌ای در بازار سیاه به فروش رفت.
کمیاب شدن بلیت‌ها و فروش در دیوار | از اواسط تیرماه استقبال از «پیرپسر» بالا رفت تا جایی که در بسیاری از سینماها ظرفیت برای خرید بلیت پر شد و خیلی‌ها بلیت‌هایشان را با قیمت‌های بالاتر در پلتفرم «دیوار» برای فروش گذاشتند. نکته مهم اینکه خیلی‌ها بلیت‌های روز سه‌شنبه نصف قیمت را هم با رقم‌های بالا معامله می‌کردند. نکته مهم دیگر اینکه بعضی سینماها اکران شبانه‌روزی به راه انداختند و حتی نیمه‌شب‌ها هم برای «پیر پسر» سانس فوق‌العاده در نظر گرفتند.
در روزهایی که «پیر پسر» با استقبال مخاطبان مواجه شد شاهد موجی از حملات به این فیلم بودیم.
حمله همه‌جانبه به پیرپسر | اواخر تیر بود که موج اعتراض‌ها به «پیرپسر» بالا گرفت. ماجرا از توئیت حسین دهباشی، پژوهشگر تاریخ و مستندساز شروع شد. او در توئیتی، داستان فیلم را به‌طرز ساده‌انگارانه‌ای لو داد و در نقد آن هم نوشت: «خاک بر سر همه‌ی اون پفیوزهای الدنگ و عوضی و گوساله‌ای که جلوی این فیلم سراسر لجن و آشغال و استفراغ را نگرفتند. بعد می‌گویند نفوذ! مملکت نیست که خرتوخر است.» این توئیت با واکنش‌های بسیار زیادی روبه‌رو شد. مخاطبان زیادی به خاطر اسپویل کردن فیلم و این لحن بسیار زشت به او توپیدند و از سوی دیگر رئیس انجمن منتقدان هم متنی تند علیه او نوشت. چند روز بعد از آن بود که حمید رسایی، نایب رئیس اول کمیسیون فرهنگی مجلس، پس از تماشای فیلم «پیرپسر» در توییتی نوشت مهمترین هدف فیلم، زدن ولایت پدر و مفهوم خانواده است و پرونده فیلم جهت بررسی به کمیسیون آورده شده است. از آن موقع به بعد نقدهایی تند علیه فیلم منتشر شد و نهایتا به جایی رسید که مسعود فراستی، «پیر پسر» را کثیف‌ترین فیلم فارسی‌های عمرش» نامید و با انتقاد شدید، آن را اثری «لجن‌زا» توصیف کرد. همه اینها باعث شد فروش فیلم بیشتر از قبل بالا رود. در واپسین روزهای اکران این فیلم هم عنوان شد که دلیل فروش بالای «پیر پسر» خرید بلیت توسط پخش کننده است که این ادعا واکنش تند سید ابراهیم عامریان پخش‌کننده فیلم را به همراه داشت.
پیر پسر رکورد فروش فیلم‌های اجتماعی را شکست.
رکورد پنج ساله مخاطبان سینمای اجتمای | «پیرپسر» پس از مدت‌ها به سینمای اجتماعی جان دوباره داد. از سال 1399 تا 1404 هیچ فیلم اجتماعی نتوانسته بود بیش از یک میلیون مخاطب روانه سینماها کند و «پیر پسر» پس از یک ماه از شروع اکران توانست این رکورد را بزند. تعداد مخاطبان «پیرپسر» روز به روز اضافه شده‌اند و در‌حال‌حاضر 2 میلیون مخاطب برای تماشای این فیلم به سینماها رفته‌اند.
داریوش ارجمند مدعی شد که پیشنهاد نقش «غلام باستانی» را رد کرده است.
جنجال داریوش ارجمند | اواسط اکران فیلم «پیرپسر» بود که داریوش ارجمند در مصاحبه‌ای اعلام کرد که بازی در «پیر پسر» به او پیشنهاد شده اما در آن بازی نکرده است چون به نظرش این فیلم از روی آثار خارجی کپی شده. هم کارگردان و هم حامد بهداد پاسخ تندی به این بازیگر دادند. حامد بهداد نوشت که کارگردان از ابتدا هم این نقش را برای حسن پورشیرازی در نظر گرفته بود و نقش غلام باستانی مستلزم داشتن توان بندی، اخلاق حرفه‌ای و تکنیک بازیگری است که هیچ‌کدام از آنها در داریوش ارجمند دیده نمی‌شود.
«پیر پسر» با وجود شانس بالایی که داشت به عنوان نماینده ایران به اسکار معرفی نشد.
عدم معرفی به اسکار | زمانی که بحث درباره انتخاب یک فیلم برای معرفی به آکادمی اسکار به میان آمد، اولین گزینه‌ای که به ذهن‌ها رسید «پیرپسر» بود. بهرحال این فیلم در جشنواره‌های مختلف جهانی حضور پیدا کرده و موفقیت‌های زیادی برجا گذاشته بود. در شرایطی که همه منتظر بودند فیلم «پیر پسر» یا نهایتا «زن و بچه» به عنوان گزینه نهایی به اسکار معرفی شود، روز سه‌شنبه 26 شهریور، یک مرتبه نام «علت مرگ نامعلوم» به عنوان نماینده ایران در اسکار 2026 اعلام شد و همه را در بهت فرو برد. از زمان اعلام نام این فیلم، اعتراض‌های زیادی نسبت ان صورت گرفت. اکثر معترضان معتقد بودند «علت مرگ نامعلوم» فیلم قابل‌قبولی است اما در شرایطی که فیلمی مثل «پیر پسر» در رقابت با آن قرار نگیرد. حامد بهداد نسبت به این مسئله معترض شد و خطاب به هیئت انتخاب فیلم برای اسکار نوشت: «سه ساعت‌وربع فیلم مهم پیرپسر را با خون دل، بی‌آنکه حتی تن به یک پلان سانسور بدهد از هفت‌خوان ارشاد و فجر و پخش و سینمادار و 12 روز جنگ و موشک‌باران عبور دادیم و به مردم رساندیم اما امان که در شعبده دستان شما گم شد و جان سالم به‌در نبرد.» بعد از آن اکتای براهنی از احتمال معرفی فیلم به اسکار از طریق کانادا صحبت به میان آورد که عملی نشد.
علی نصیریان هم مدعی شد نقش «غلام باستانی» را نپذیرفته است.
واکنش علی نصیریان به غلام باستانی | علی نصیریان بازیگر پیشکسوت و محبوب کشورمان هم در طول دوره اکران این فیلم، در مصاحبه‌ای گفت که نقش غلام باستانی «پیر پسر» ابتدا به او پیشنهاد شده اما همیشه سعی کرده در نقش‌هایی بازی کند که باورشان دارد و از آنجایی که غلام مردی زن‌باره است، مورد پذیرش او قرار نگرفته است. از آنجایی که علی نصیریان برای همه حکم استادی را دارد، واکنش‌ها نسبت به صحبت‌های او زیاد نبود.
«پیر پسر» به عنوان صدرنشین جدول فروش از روی پرده کنار رفت.
پرفروش‌ترین فیلم سال | بعد از مدت‌ها یک فیلم اجتماعی توانست با عبور از سد یک فیلم کمدی پرفروش، عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال 1404 را در اختیار بگیرد. هنوز نمی‌توانیم مطمئن باشیم تا پایان سال همین جایگاه را حفظ می‌کند یا فیلم دیگری این عنوان را به دست خواهد آورد اما آنچه مسلم است حضور یک فیلم اجتماعی در جایگاه پرفروش‌ترین فیلم سال، تا همین حالا هم اتفاق بسیار مهمی است. از سال 1364 تا 1404 یعنی در این بازه چهل ساله، فقط ده فیلم اجتماعی توانسته‌اند در جایگاه پرفروش‌ترین فیلم سال تکیه بزنند. یعنی 30 سال عنوان پرفروش‌ترین یا در اختیار کمدی‌ها بوده است یا فیلم‌های تاریخی و دفاع مقدسی. درحال حاضر «پیرپسر» با 180 میلیارد فروش، توانسته است در جایگاه اول فروش تکیه بزند و با همین اقتدار اکرانش را به پایان خواهد رساند.
