درک ساختار درونی سیارات سنگی مانند مریخ، نه‌تنها به شناخت بهتر منشأ و تحول منظومه شمسی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند سرنخ‌هایی درباره تفاوت‌های بنیادین میان زمین و همسایگانش ارائه دهد. در سال‌های اخیر، با بهره‌گیری از داده‌های لرزه‌ای کاوشگر InSight، پژوهشگران موفق شده‌اند پرده از یکی از ناشناخته‌ترین بخش‌های مریخ بردارند: هسته‌ای که برخلاف تصور پیشین، ممکن است جامد باشد. این کشف، نگاه تازه‌ای به ترکیب و تاریخچه سیاره سرخ می‌افکند.
دانشمندان اعلام کردند که هسته درونی سیاره مریخ به نظر می‌رسد توده‌ای جامد از فلز باشد. تیم تحقیقاتی به رهبری چین، یافته‌های خود را بر اساس داده‌های لرزه‌ای ثبت‌شده توسط کاوشگر InSight ناسا در مریخ ارائه کرده‌اند. این کاوشگر پیش از خاموش شدن در سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۳۰۰ زمین‌لرزه مریخی را ثبت کرده بود. InSight در سال ۲۰۱۸ در دشتی وسیع نزدیک خط استوای مریخ فرود آمد.
مطالعات پیشین نشان می‌دادند که مرکز سیاره سرخ مملو از ماده‌ای مایع است. اما یافته‌های جدید نشان می‌دهند که هسته درونی مریخ، هرچند کوچک، در واقع جامد و توسط فلز مذاب احاطه شده است.
بر اساس گفته‌های دانشمندانی که نتایج تحقیقشان در نشریه Nature منتشر شده، هسته درونی مریخ از مرکز سیاره تا شعاعی حدود ۳۸۰ مایل (۶۱۳ کیلومتر) امتداد دارد. احتمالاً این هسته از آهن و نیکل تشکیل شده، اما ممکن است با عناصر سبک‌تری مانند اکسیژن نیز غنی شده باشد. هسته بیرونیِ مایع مریخ بزرگ‌تر است و از شعاع ۳۸۰ مایل (۶۱۳ کیلومتر) تا حدود ۱۱۰۰ مایل (۱۸۰۰ کیلومتر) از مرکز سیاره امتداد دارد.
دایویوان سان (Daoyuan Sun) از دانشگاه علوم و فناوری چین (University of Science and Technology of China)، یکی از محققان اصلی این مطالعه، در ایمیلی اعلام کرد: «فرآیند تبلور هسته درونی مریخ ممکن است در گذشته رخ داده باشد و همچنان در حال وقوع باشد.» او افزود که هسته مریخ در ابتدا کاملاً مایع بوده، اما هنوز مشخص نیست که آیا هسته بیرونی مایع حاوی مواد جامد مانند قطرات است یا در ناحیه‌ای نیمه‌جامد در مرز میان هسته درونی و بیرونی وجود داشته باشد.
برای انجام این مطالعه، سان و تیمش عمدتاً به ۲۳ زمین‌لرزه مریخی ثبت‌شده توسط InSight تکیه کردند که همگی نسبتاً ضعیف بودند. کانون این زمین‌لرزه‌ها بین ۷۴۰ تا ۱۴۶۵ مایل (۱۲۰۰ تا ۲۳۶۰ کیلومتر) از محل فرود کاوشگر فاصله داشتند. سان ادامه داد: «نتایج ما نشان می‌دهد که مریخ دارای هسته درونی جامدی است که حدود یک‌پنجم شعاع سیاره را تشکیل می‌دهد، یعنی تقریباً همان نسبتی که در هسته درونی زمین دیده می‌شود. با این حال، این شباهت ممکن است صرفاً تصادفی باشد.»
نیکلاس اشمر (Nicholas Schmerr) از دانشگاه مریلند (University of Maryland)، که در این مطالعه مشارکت نداشت، ضمن تحسین نتایج، اظهار داشت که پرسش‌ها درباره هسته مریخ هنوز بی‌پاسخ مانده‌اند. او همچنین خاطرنشان کرد که با توقف فعالیت InSight، دیگر داده‌های جدیدی از زمین‌لرزه‌های مریخی برای بررسی ساختار درونی سیاره سرخ در دسترس نخواهد بود.
اشمر در ایمیلی نوشت:
جزئیات زیادی درباره شکل دقیق هسته درونی و ترکیب هسته‌های درونی و بیرونی مریخ وجود دارد که برای پاسخ به آن‌ها نیاز به شبکه‌ای از ایستگاه‌های لرزه‌نگار مشابه InSight خواهد بود.
اشمر افزود که در حال حاضر مریخ فاقد میدان مغناطیسی است، که احتمالاً به دلیل فرآیند کُند تبلور هسته‌ی جامد سیاره است.
