ساعاتی پس از آنکه در یک شام تابستانی دلنشین از استیکی کبابی و کاملاً پخته لذت می‌برد، بدن او به ناگاه بر ضد خودش می‌شورد و بر همان غذایی که به تازگی خورده کرده بود اعلان جنگ می‌کند. اندکی بعد، خارش طاقت‌فرسا، درد یا حتی ورمی شدید سر بر می‌آورد که گاه تا جایی پیش می‌رود که نیاز به مداخله اورژانسی پیدا می‌شود.
عامل این وضعیت نه مسمومیت غذایی، بلکه پیامد نیش کنه‌ای است که شاید ماه‌ها قبل بر بدنش نشسته و بی‌آنکه متوجه شود گاز گرفته باشد. این واکنش آلرژیک دیرهنگام، سندروم آلفا-گال نام دارد. گرچه معمولاً آن را آلرژی گوشت قرمز می‌خوانند، این عنوان گمراه‌کننده است، زیرا سندروم آلفا-گال می‌تواند نسبت به بسیاری از فرآورده‌ها، فراتر از گوشت قرمز، واکنش شدید ایجاد کند.
این اختلال در ایالات متحده و دیگر نقاط جهان با شتاب در حال گسترش است. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها تخمین زده که حدود ۴۵۰,۰۰۰ نفر در آمریکا ممکن است به آن دچار باشند. علاوه بر این، شمار گونه‌های کنه ناقل آن بیش از آن چیزی است که عموم تصور می‌کنند.
سندروم آلفا-گال در واقع واکنشی آلرژیک به یک مولکول قندی با نام پیچیده galactose-alpha-1,3-galactose است که به اختصار آلفا-گال خوانده می‌شود. این قند در بافت‌های بسیاری از پستانداران، از جمله گاو، خوک، گوزن و خرگوش وجود دارد، اما در بدن انسان یافت نمی‌شود. زمانی که مقدار زیادی از آلفا-گال از طریق نیش کنه وارد جریان خون شود، سامانه ایمنی بدن را تحریک می‌کند تا آنتی‌بادی‌هایی علیه آن بسازد.
پس از آن، در مواجهه بعدی با خوراکی‌های حاوی آلفا-گال، ممکن است دستگاه ایمنی واکنشی نادرست و آلرژیک نشان دهد. بسیاری مواقع این حساسیت به دنبال مصرف گوشت قرمز آشکار می‌شود، ولی فرآورده‌های دیگری نیز می‌توانند جرقه آن باشند، از جمله لبنیات، ژلاتین (مانند ژله یا آب‌نبات‌های ژلاتینی)، برخی داروها و حتی محصولات مراقبت شخصی.
برای مثال، داروی هپارین که به‌منظور پیشگیری از لخته شدن خون در جراحی‌ها استفاده می‌شود، از روده خوک گرفته می‌شود و در بیماران دارای سندروم آلفا-گال واکنش‌های خطرناک برانگیخته است. چنانچه کسی به این سندروم مبتلا شود، ممکن است بتواند طی چند سال با پرهیز کامل از عوامل محرک و اجتناب از گزیدگی‌های جدید کنه، حساسیت را از بین ببرد. با این حال، این روند نیازمند گذشت زمان و دقت فراوان در شناسایی محرک‌های پنهان است.
آنچه موجب نگرانی دانشمندان حشره‌شناس شده، سرعت شگفت‌انگیز گسترش این آلرژی در سطح جهانی است. در سال‌های گذشته، باور بر این بود که سندروم آلفا-گال بیشتر در جنوب شرقی ایالات متحده محدود است، چرا که دامنه پراکندگی کنه ستاره تنها همان ناحیه بود. اما اکنون گزارش‌های داخلی و بین‌المللی نشان داده‌اند که گونه‌های گوناگون کنه در شش قاره توانایی انتقال این اختلال را دارند؛ از جمله کنه سیاه‌پا یا کنه گوزنی که ناقل بیماری لایم نیز هست.
کنه‌ها نه تنها در جنگل‌ها بلکه در حیاط خانه‌ها و پارک‌های شهری کمین می‌کنند و با تماس رهگذران با گیاهان آلوده، بی‌صدا بر بدنشان می‌چسبند. با رشد جمعیت گوزن و انسان، شمار کنه‌ها نیز افزایش یافته و همزمان تعداد افراد مبتلا به سندروم آلفا-گال رو به فزونی نهاده است. چند نظریه در مورد چگونگی تحریک این سندروم توسط نیش کنه و اینکه چرا تنها بخشی از گزیده‌شدگان به آلرژی دچار می‌شوند، وجود دارد. برای فهم این فرضیه‌ها، باید دید هنگام تغذیه کنه چه رخ می‌دهد.
کنه معمولاً نواحی گرم و تاریک بدن را برای پنهان شدن و اتصال برمی‌گزیند. سپس با دندان‌های اره‌مانند خود پوست را با حرکاتی سریع و رفت‌وبرگشتی می‌جود. همزمان، لوله تغذیه‌ای خاردار در پوست فرو می‌برد و ماده‌ای شبیه سیمان زیستی ترشح می‌کند تا سرش را در جایگاه محکم سازد.
پس از تثبیت، بزاقی سرشار از بی‌حس‌کننده‌ها، رقیق‌کننده‌های خون و گاه قند آلفا-گال به زخم تزریق می‌شود تا بتواند بی‌هیچ مزاحمتی، حتی برای چند روز خون بمکد. یکی از فرضیه‌ها می‌گوید حجم بالای بزاق واردشده، سامانه ایمنی را به واکنشی بیش از حد وا می‌دارد. نظریه دیگر تأکید دارد آسیب پوستی و محتویات احتمالی بازگشتی معده کنه در محل گزیدگی عامل این پاسخ غیرعادی هستند. یا شاید ترکیبی از همه این عوامل دخیل باشد. دانشمندان همچنان در حال بررسی دقیق چرایی آن هستند.
نشانه‌های آلرژیک معمولاً بلافاصله بروز نمی‌کند. اغلب ۱ تا ۳ ماه پس از نیش، نخستین واکنش آزاردهنده در فرد نمایان می‌شود. علائم از کهیر و تورم گرفته تا درد شکمی خردکننده، تهوع شدید و حتی شوک آنافیلاکسی تهدیدکننده زندگی متغیر است. این علائم معمولاً ۲ تا ۶ ساعت پس از خوردن فرآورده‌های گوشتی حاوی آلفا-گال آغاز می‌شوند.
به دلیل ناشناخته بودن عمومی این آلرژی، پزشکان به راحتی در تشخیص آن دچار خطا می‌شوند. یک پژوهش در سال ۲۰۲۲ نشان داد که ۴۲ درصد از کارکنان بهداشت و درمان آمریکا هرگز نام سندروم آلفا-گال را نشنیده بودند. در دهه گذشته، افراد مبتلا شاید سال‌ها در انتظار تشخیص درست می‌ماندند. امروز، گرچه روند شناسایی در مناطقی که پزشکان آشنا هستند سریع‌تر شده است، اما در بسیاری نواحی هنوز به ویزیت‌های متعدد نیاز دارد.
متأسفانه، با هر نیش تازه یا تماس با محصولات حاوی آلفا-گال، شدت آلرژی می‌تواند بیشتر شود. اگر کسی گمان برد دچار این سندروم است، نخست باید با پزشک خود گفت‌وگو کند و آزمایش خون ساده‌ای درخواست نماید تا واکنش ایمنی‌اش نسبت به آلفا-گال سنجیده شود. اگر نتیجه مثبت باشد، راهبرد اصلی درمانی، حذف کامل محصولات حیوانی از رژیم غذایی است؛ از شیر و پنیر گرفته تا سایر محرک‌ها مانند گزیدگی کنه‌های دیگر.
خواندن دقیق برچسب‌ها اهمیت دارد. بعضی فرآورده‌ها افزوده‌هایی چون کاراگینان دارند که از جلبک سرخ گرفته شده و حاوی آلفا-گال است. در موارد حاد، بیماران ممکن است ناچار به همراه داشتن قلم اپی‌نفرین برای جلوگیری از شوک آنافیلاکسی شوند.
از زمان ثبت رسمی سندروم آلفا-گال در اوایل دهه ۲۰۰۰، پژوهشگران پیشرفت‌هایی در شناخت آن داشته‌اند. آنان توانسته‌اند پیوند آن را با نیش کنه‌های خاص روشن کنند و حتی دریافته‌اند که مبتلایان، در معرض خطر بیشتر بیماری‌های قلبی قرار می‌گیرند، حتی اگر نشانه آلرژی نداشته باشند.
با این همه، پرسش‌های مهم همچنان بی‌پاسخ مانده است. اینکه دقیقاً چگونه بزاق کنه دستگاه ایمنی را فریب می‌دهد و چرا فقط برخی از گزیده‌شدگان دچار این واکنش می‌شوند، هنوز روشن نیست. با افزایش توجه عمومی، دهه آینده می‌تواند به کشفیات تازه در زمینه پیشگیری، تشخیص و درمان این بیماری بینجامد.
تا آن زمان، هرگاه در جنگل یا میان علف‌های بلند قدم می‌زنید، باید مراقب باشید و بدن‌تان را از نظر وجود کنه بررسی کنید، لباس آستین‌بلند و شلوار بلند بپوشید و از مواد دافع کنه بهره بگیرید تا خود را از گزند این انگل‌های خونخوار در امان بدارید. و اگر گزیده شدید، باید هوشیار باشید که چند ساعت پس از خوردن استیک یا حتی آب‌نبات ژلاتینی، ممکن است نشانه‌های آلرژیک غیرمنتظره پدیدار شود.
