گزیده‌گویی روح ذکاوت است و در دنیای تلویزیون، گاه کمتر بودن به‌معنای بهتر بودن است. گاه یک مینی سریال می‌تواند بسیار منسجم‌تر و تاثیرگذارتر از یک سریال چندفصلی باشد. سریال‌های بلندمدت جایگاه ویژه‌ای در قلمرو آثار ماندگار دارند، چرا که ساعت‌ها سرگرمی بی‌وقفه فراهم می‌کنند؛ اما واقعیت آن است که حتی تحسین‌شده‌ترین مجموعه‌ها نیز در حفظ کیفیت طی فصل‌های متعدد با چالش روبه‌رو هستند. افت‌وخیزها، فصل‌های ضعیف و اپیزودهای ناامیدکننده، بخشی ناگزیر از مسیر این آثارند.
اما اگر برخی سریال‌ها موفق شده باشند راهی برای دور زدن این تله‌ها پیدا کنند؟ اگر بتوان داستانی را چنان دقیق و مهندسی‌شده روایت کرد که تک‌تک اپیزودهایش همچون ضربه‌ای کاری باشد؟ برخی سریال‌های کوتاه، گواهی هستند بر این‌که کمال، امری دست‌نیافتنی نیست. از تریلرهای علمی‌تخیلی بلندپروازانه تا درام‌کمدی‌هایی با تمرکز بر شخصیت‌ها، این ده مینی سریال که در ادامه معرفی می‌شوند دقیقاً می‌دانند چه می‌خواهند بگویند و آن را به بهترین شکل ممکن بازگو می‌کنند.
Band of Brothers
مینی سریال Band of Brothers که براساس رویدادهای واقعی ساخته شده، بر ماجراهای گردان «ایزی کمپانی» تمرکز دارد؛ یکی از واحدهای ستایش‌شده نیروهای هوایی ایالات متحده در جبهه اروپا. این سریال، مخاطب را همراه با سربازان این گردان به قلب برخی از تعیین‌کننده‌ترین نبردهای جنگ جهانی دوم می‌برد: از روز تاریخی پیاده‌سازی نیروها در نرماندی (D-Day) گرفته تا حمله به هلند و پیشروی نهایی به‌سوی خاک آلمان.
Band of Brothers نمایانگر تعهد شبکه HBO به روایت یک داستان باکیفیت است؛ تعهدی که با نام «استیون اسپیلبرگ» در فهرست تهیه‌کنندگان، بیش‌ازپیش تثبیت می‌شود. برای تماشاگرانی که می‌خواهند جنگ جهانی دوم را از منظر یکی از سرسخت‌ترین دسته‌های نظامی آن دوران تجربه کنند، این سریال تجربه‌ای نزدیک، ملموس و تکان‌دهنده از واقعیت نبرد فراهم می‌آورد. از ابتدا تا پایان، می‌توان گفت که با اثری کم‌نقص روبه‌رو هستیم.
Dopesick
مینی سریال Dopesick روایت تکان‌دهنده‌ای است از رسوایی شرکت Perdue Pharma و داروی مسکن تجویزی آن، OxyContin؛ نه به‌دلیل بی‌اثربودن دارو، بلکه به‌خاطر شیوه فاجعه‌بار فروش آن. نمایندگان فروش شرکت با مشوق‌های مالی اغراق‌آمیز ترغیب می‌شدند تا این دارو را به هر قیمتی به پزشکان غالب کنند و نتیجه، تجویز بی‌رویه و گسترده آن بود.
اما ماجرا از این هم سیاه‌تر است: Perdue عامدانه داده‌های کلیدی درباره قدرت اثر دارو را تحریف و پنهان کرد و خطر اعتیادآور بودن آن را به‌طرز فاجعه‌باری دست‌کم جلوه داد. Dopesick هم به فساد ساختاری در تجارت دارو می‌پردازد و هم با روایت‌هایی دلخراش از بیمارانی که پس از مراجعه ساده به پزشک و تجویز اشتباه دارو، زندگی‌شان به سراشیبی اعتیاد و نابودی کشیده شد، مخاطب را با عمق تراژدی آشنا می‌سازد.
The Queen’s Gambit
سریال گامبی وزیر به‌خوبی از پس چالشی دشوار برمی‌آید: آن‌که بازی شطرنج را نه‌تنها هیجان‌انگیز که گاه اغواگرانه و پرکشش به تصویر بکشد. این سریال که اقتباسی پرزرق‌وبرق از رمان «والتر تویس» به همین نام است، با کارگردانی «اسکات فرانک» و «آلن اسکات» و بازی درخشان «آنیا تیلور-جوی» در نقش «بث هارمون»، یتیمی که به نابغه‌ای پریشان‌حال در دنیای شطرنج بدل می‌شود، داستانی هفت قسمتی را روایت می‌کند از صعود او به شهرت جهانی؛ صعودی که هم‌زمان است با سقوط تدریجی‌اش به ورطه وابستگی به مواد مخدر و الکل.
این مینی سریال مسیر درخشش بث را از زوایای گوناگون بررسی می‌کند: از نقش زن بودنش در دنیایی مردانه گرفته تا پیچیدگی‌های روابط عاشقانه‌اش و زخم‌های کهنه‌ای که بی‌پاسخ مانده‌اند. ترکیبی هوشمندانه از سکانس‌های نفس‌گیر شطرنج و جلوه‌های بصری چشم‌نواز، این سریال را به اثری بدل کرده که می‌توان یک‌نفس، در یک آخر هفته، تماشایش کرد.
Chernobyl
با بازنمایی رویدادهای واقعی در قالبی درخشان، مینی سریال چرنوبیل محصول ۲۰۱۹ شبکه HBO، یکی از بحرانی‌ترین لحظات تاریخ را به تصویر می‌کشد؛ آن‌هم با تمرکز بر زن‌ها و مردان فداکاری که گرد هم آمدند تا از وقوع فاجعه‌ای جهانی جلوگیری کنند و پرده از ابعاد هولناک بی‌کفایتی حاکم بر ماجرا بردارند. این سریال با پرداختی ترکیبی از تراژدی و دلهره، تماشاگر را از خلال اپیزودهایی تکان‌دهنده با ابعاد بی‌سابقه مدیریت ناکارآمد در بزرگ‌ترین فاجعه رادیواکتیو تاریخ بشر آشنا می‌سازد.
با بازی‌هایی خیره‌کننده و طراحی فنی باورپذیر، سریال Chernobyl فضایی عمیقاً غوطه‌ورکننده خلق می‌کند که مخاطب را به‌راحتی به دل روایت می‌کشاند. در میان مینی‌سریال‌های تلویزیون معاصر، این اثر به‌راستی برجسته است؛ چرا که ترکیبی است کم‌نظیر از پژوهش‌های موشکافانه و جسارت هنری در بازآفرینی واقعیت. چرنوبیل می‌تواند الگوی آینده آثاری باشد که می‌خواهند در عین بازگویی درام‌های تاریخی، از تکنولوژی روز برای خلق تصاویری به‌یادماندنی بهره بگیرند.
Over the Garden Wall
Over the Garden Wall تنها در ده قسمت روایت می‌شود که مجموعاً کمتر از دو ساعت زمان دارد. هر قسمت داستانی مستقل دارد، اما به‌راحتی می‌توان همه سریال را یک‌نفس تماشا کرد. قصه تماشاگر را فرا می‌خواند تا بیشتر در ژرفای جنگلی جادویی به نام «ناشناخته» (The Unknown) فرو رود؛ جایی اسرارآمیز، تاریک و پنهان و دو پسر بچه که در پی راهی برای بازگشت به خانه‌اند.
ورت (با صدای الایجا وود) و برادر ناتنی کوچک‌ترش گرگ (با صدای کالین دین) در این جنگل افسون‌شده گم شده‌اند. پرنده‌ای سخنگو به نام بیاتریس با آن‌ها دوست می‌شود و پیشنهاد می‌دهد راه خانه را نشانشان دهد. این سه‌نفر در مسیرشان با قورباغه‌های آوازخوان، هیولاهایی عجیب و موجوداتی شوم روبه‌رو می‌شوند که در سایه‌ها کمین کرده‌اند.
سریالی همچون Over the Garden Wall را نمی‌توان با هیچ اثر دیگری مقایسه کرد؛ توازنی بی‌نقص میان طنز و اندوه، میان کودکانه بودن و رازآلود بودن. اگر در جست‌وجوی اثری لطیف، موسیقایی و اندکی تلخ‌وشیرین هستید، این مینی سریال دقیقاً همان است که دنبالش می‌گردید؛ اگر جرئت قدم‌گذاشتن در دل «ناشناخته» را داشته باشید.
Patrick Melrose
این مینی‌سریال پنج قسمتی، تقریباً در تمام لحظات دوربین را از «بندیکت کامبربچ» جدا نمی‌کند و همین تمرکز بی‌وقفه، بستری فراهم کرده تا یکی از بهترین بازی‌های دوران حرفه‌ای‌اش را ارائه دهد. او در نقش پاتریک ملروز ظاهر می‌شود؛ شخصیتی برگرفته از زندگی واقعی نویسنده برجسته بریتانیایی، ادوارد سنت آبین. مردی ثروتمند که در نخستین صحنه سریال، خبر مرگ پدرش را می‌شنود و می‌کوشد خود را جمع‌وجور کند تا برای دریافت خاکستر پدرش اقدام کند. اما اعتیادی ویرانگر و گذشته‌ای تاریک، مانعی بزرگ بر سر راه ترک اعتیاد و بازیابی خویشتن است.
مینی سریال Patrick Melrose اثری است پرشتاب، خوش‌ساخت و به‌شدت وابسته به اجرای بازیگرانش. افزون بر بازی خیره‌کننده کامبربچ، بازیگران مکملی چون «جنیفر جیسن لی» و «هیوگو ویوینگ» نیز در نقش‌هایی قدرتمند ظاهر شده‌اند و کیفیت این اثر را به سطحی درخور تحسین رسانده‌اند.
Sharp Objects
اقتباسی از رمان نخست «جیلیان فلین» که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد، این مینی سریال با کارگردانی «ژان-مارک والی» (سازنده Dallas Buyers Club) دو بازیگر اصلی خود را به‌خوبی به تصویر می‌کشد. «ایمی آدامز» در نقش کمیل پریکر، خبرنگار جنایی زخم‌خورده‌ای بازی می‌کند که پس از مدتی اقامت در بیمارستان روان‌پزشکی، مأمور می‌شود تا پرونده قتل‌های زنجیره‌ای در زادگاهش را بررسی کند. نقش مکمل زن را «پاتریشیا کلارکسون» بر عهده دارد؛ در نقش مادر سلطه‌گر کمیل، زنی از طبقه بالای جامعه‌ای کوچک و بسته.
در روند رمزگشایی از اسرار شهر ویند گپ، ضدقهرمان داستان، کمیل، ناگزیر است نه‌تنها گذشته تاریک این شهر را کاوش کند، بلکه با تاریخچه آشفته خانواده خودش نیز روبه‌رو شود و هم‌زمان، با زخم‌های روحی و رفتارهای خودآزارانه‌اش مقابله کند. این روایت سه‌لایه، در کنار بازی‌هایی درخشان، مجموعه‌ای تنیده از تعلیق روان‌شناختی می‌سازد؛ اثری تلخ، سنگین و آزاردهنده که هرگز کند نمی‌شود، اما با ریتمی آرام می‌سوزاند و در عین حال نگاهی دقیق و هوشمندانه به پیامدهای روانی ویرانگر سوءاستفاده دارد.
The Night Manager
«اولیویا کلمن» و «هیو لوری» (بازیگر سریال House) در این مینی سریال جاسوسی بازی می‌کنند که بر پایه رمانی از «جان لوکاره» ساخته شده است. این مینی‌سریال شش‌قسمتی و جمع‌وجور، داستان سربازی سابق (با بازی تام هیدلستون) را روایت می‌کند که در دوران اشتغالش به‌عنوان مدیر شیفت شب در هتلی در قاهره، مصر، به اطلاعاتی فوق‌العاده حساس دست پیدا می‌کند. پس از آن، یک مأمور اطلاعاتی (با بازی اولیویا کلمن) او را برای نفوذ و براندازی یک تاجر فاسد و مرموز (با بازی هیو لوری) به خدمت می‌گیرد.
اثری تحسین‌شده و پرتنش که تماشای آن برای علاقه‌مندان داستان‌های جاسوسی، اقتباس‌های جان لوکاره (نظیر A Most Wanted Man یا Tinker Tailor Soldier Spy) یا حتی صرفاً دوست‌داران بازیگری درخشان، کاملاً توصیه می‌شود.
The Night Of
سریالی از شبکه HBO که تنش آن چنان نفس‌گیر است که گاه تماشایش طاقت‌فرسا می‌شود. «ریز احمد» در نقش پسری بازی می‌کند که ماشین پدرش را یواشکی می‌دزدد تا به مهمانی برود، اما به‌طرز ناگهانی خود را درگیر جنایتی مرموز می‌بیند. هر آنچه پیش از دستگیری‌اش رخ می‌دهد، گرچه در ظاهر نشانی از جرم ندارد، اما با تعلیقی خفه‌کننده روایت می‌شود.
و این همان جادوی سریال است: استفاده از الگوهای آشنای داستان‌های جنایی، درهم‌آمیزی آن‌ها با بازی‌هایی بی‌نقص و فیلمنامه‌ای درخشان و رسیدن به سطحی از هیجان که کم‌نظیر است. بی‌تردید وسوسه‌انگیز است که این سریال را یک‌نفس ببینید، اما اگر روحیه‌تان شبیه من باشد، ممکن است قلبتان طاقت این حجم از اضطراب را نداشته باشد.
Mare of Easttown
در Mare of Easttown، «کیت وینسلت» در نقش مر شی‌هان، کارآگاه محلی‌ای ظاهر می‌شود که مأمور رسیدگی به پرونده قتل یک مادر نوجوان می‌شود. اما این نخستین باری نیست که او درگیر چنین پرونده‌ای می‌شود؛ پیش‌تر نیز درباره قتل دختری جوان تحقیق کرده بود، پرونده‌ای که همچنان حل‌نشده باقی مانده و سایه‌اش بر ذهن مر سنگینی می‌کند. همین سابقه باعث می‌شود رئیس او (جان داگلاس تامپسون) کارآگاه شهرستانی کالین زابل (با بازی ایوان پیترز) را به کمکش بفرستد؛ کسی که به‌تازگی موفق به حل پرونده‌ای قدیمی در ناحیه‌ای نزدیک شده است.
بازی‌های وینسلت و پیترز و شیمی خارق‌العاده‌ی بین آن دو، درخشان است؛ تا جایی که هر دو برای نقش‌آفرینی در این مینی‌سریال محصول HBO، برنده جایزه‌ی امی شدند. به‌ویژه لهجه دقیق و باورپذیر وینسلت از منطقه‌ی دلاور کانتی، نمونه‌ای مثال‌زدنی از بازیگری تمام‌عیار است. همچنین این سریال را به تمام علاقه‌مندان مجموعه بریتانیایی Broadchurch توصیه می‌کنم. اگر از آن سریال خوشتان آمده، بی‌درنگ با Mare of Easttown نیز ارتباط برقرار خواهید کرد.
