چین برای رقابت با ایلان ماسک، فناوری رابطهای مغز و رایانه را تا سال ۲۰۳۰ توسعه میدهد
خانه »
چین برنامهای جاهطلبانه را ترسیم کرده تا در پایان دهه ۲۰۳۰ میلادی در حوزه فناوری رابط مغز و رایانه (BCI) پیشتاز جهان شود و به صورت مستقیم رقبایی همچون شرکت نورالینک ایلان ماسک و چندین استارتاپ آمریکایی را به چالش بکشد.
براساس گزارشی از وبسایت Wired، یک سند سیاستگذاری تفصیلی که دولت چین در ماه ژوئیه منتشر کرده است، نشان میدهد این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۲۷ به دستاوردهای کلیدی در پژوهشهای مرتبط با رابط مغز و رایانه برسد و تا سال ۲۰۳۰ صنعتی رقابتی در سطح بینالمللی در این زمینه ایجاد کند.
فناوری رابط مغز و رایانه به گونهای عمل میکند که سیگنالهای مغزی را دریافت کرده و به فرمانهایی قابلاستفاده برای کنترل ماشینها، رایانهها و حتی اندامهای مصنوعی تبدیل میکند. این فناوری اغلب به عنوان ابزاری انقلابی توصیف میشود که میتواند زندگی افرادی با ناتوانیهای شدید جسمی را دگرگون کند، چرا که به آنان اجازه میدهد تنها با استفاده از افکارشان وظایفی همچون حرکت دادن بازوی رباتیک، تایپ کردن روی نمایشگر یا هدایت یک گوشی هوشمند را انجام دهند.
با اینکه ایده رابط مغز و رایانه چندین دهه است که وجود دارد، کاربردهای عملی آن تنها در سالهای اخیر رشد جدی پیدا کردهاند. در ایالات متحده، شرکتهایی همچون نورالینک، Synchron و Paradromics در رقابتی فشرده تلاش دارند محصولاتی ایمن و کارآمد بسازند. هرچند ورود چین به این عرصه کمی دیرتر اتفاق میافتد، اما به لطف حمایتهای گسترده دولتی، فاصله موجود را به سرعت کاهش یافته است.
در آخرین نقشهراه سیاستی که توسط هفت نهاد از جمله وزارت صنعت و فناوری اطلاعات و آکادمی علوم چین تدوین شده، ۱۷ گام مشخص برای شتاببخشیدن به پیشرفتها تعیین شده است. این گامها شامل طراحی تراشههای پیشرفته، توسعه نرمافزارهای کارآمدتر برای رمزگشایی سیگنالهای مغزی، ایجاد استانداردهای مشخص برای دستگاههای رابط مغز و رایانه و تضمین ظرفیت تولید انبوه میشود.
شرکتها و مؤسسات تحقیقاتی چینی هماکنون به نتایجی در این زمینه دست یافتهاند. شرکت مستقر در شانگهای به نام NeuroXess موفق شده دستگاههایی را در بدن شش بیمار مبتلا به فلج کار بگذارد. در برخی موارد، این سامانه توانسته زبان چینی گفتاری را مستقیماً از فعالیتهای مغزی رمزگشایی کند و در موارد دیگر، کنترل ابزارهای دیجیتال تنها از طریق فکر ممکن شده است. همچنین مؤسسه پژوهش مغز در پکن یک ایمپلنت به اندازه یک سکه با نام Beinao-1 را روی پنج بیمار آزمایش کرده که نتایج نشان میدهد آنها توانستهاند نشانگرها را جابهجا کنند و برنامههای تلفن هوشمند را با کمک این وسیله باز کنند. پژوهشگران بر این باورند که در آینده دستکم یک تا دو میلیون نفر در چین میتوانند از رابطهای مغز و رایانه کمکی بهرهمند شوند.
برنامه راهبردی دولت چین تنها به استفادههای پزشکی محدود نیست و به کاربردهای مصرفی نیز توجه دارد. این نقشهراه به دستگاههایی همچون هدبندها، ایربادها و عینکهای هوشمند اشاره میکند که میتوانند فعالیتهای مغزی را پایش کنند. به عنوان نمونه، این ابزارهای پوشیدنی قادر خواهند بود رانندگان را در برابر خوابآلودگی یا کندی واکنشها هشدار دهند و در نتیجه احتمال بروز تصادفات جادهای را کاهش دهند. همچنین صنایعی مانند معدن، انرژی و مدیریت مواد خطرناک به عنوان حوزههایی معرفی شدهاند که در آنها رابط مغز و رایانه میتواند با ارائه هشدارهای زودهنگام در صورت بروز خطرات سلامتی، ایمنی کارگران را ارتقا دهد.
اگرچه رقابت میان ایالات متحده و چین در زمینه فناوریهای پیشرفته شدت یافته است، کارآفرینان فعال در این حوزه تأکید دارند که در نهایت این بیماران هستند که باید بهرهبرداران اصلی باشند. فینیکس پنگ، مدیرعامل NeuroXess، گفته است که همکاری میان کشورها میتواند روند توسعه محصولاتی که کیفیت زندگی بیماران را بهبود میدهند، سرعت ببخشد. او تأکید کرده که هدف اصلی آنها صرفاً ساخت چیزی مفید برای بیماران است.