دو دهه پیش، ارتش آمریکا با اعزام ناوگانی از وسایل نقلیه رباتیک نوپا به صحرای موهاوی در رقابت مهم دارپا، رقابت ساخت خودروهای خودران را آغاز کرد. تا سال ۲۰۱۵، فناوری خودروهای خودران به‌طور گسترده‌ای دنبال می‌شد و صنعت مملو از پیش‌بینی‌هایی بود که خودروهای بدون راننده به‌زودی همه‌جا خواهند بود.
با این حال این اتفاق هنوز رخ نداده است.
برخی خودروسازان قدیمی و استارتاپ‌ها تلاش‌های خود را به دلیل هزینه‌های زیاد و پیچیدگی رها کردند. نهادهای نظارتی پس از وقوع تصادفات مربوط به خودروهای مجهز به سیستم‌های نیمه‌خودکار، نظارت خود را بر این فناوری نوظهور افزایش دادند. شرکت‌هایی که هنوز در حال پیشرفت هستند با احتیاط حرکت می‌کنند، زیرا از آسیب شدید به شهرت خود در صورت بروز جراحت یا مرگ فردی به‌دست خودروی خودران آگاه‌اند.
شرکت Waymo، زیرمجموعه شرکت مادر گوگل، Alphabet Inc.، در مارس از طریق همکاری با شرکت Uber Technologies Inc. خدمات تاکسی خودران خود را در چهارمین شهر بزرگ آمریکا معرفی کرد. شرکت Tesla Inc. نیز قصد دارد در ماه ژوئن، خدمات تاکسی رباتیک خود را که مدت‌ها به تأخیر افتاده، محدود به شهر آستین تگزاس راه‌اندازی کند. این شرکت قصد دارد با حدود ۱۰ تا ۲۰ دستگاه خودرو مدل Y که تحت نظارت از راه دور فعالیت می‌کنند، شروع کند که فاصله زیادی با وعده مدیرعامل، ایلان ماسک، در سال ۲۰۱۹ دارد؛ زمانی که او گفته بود شرکتش تنها یک سال با راه‌اندازی یک میلیون تاکسی خودران فاصله دارد.
چه کسی در زمینه خودروهای خودران پیشتاز است؟
ایلان ماسک در نهایت قصد دارد سرویس حمل و نقل کاملا خودران با استفاده از خودروی دو نفره مخصوصی به نام Cybercab ارائه دهد. تولید این خودرو که نمونه اولیه آن فرمان ندارد ممکن است از سال ۲۰۲۶ آغاز شود. با این حال تسلا سابقه وعده‌های عملی نشده دارد و هنوز مشخص نیست چگونه شرکت قصد دارد از فروش ویژگی‌های پیشرفته کمک راننده به خودران کامل منتقل شود. پس از چندین تصادف که یکی از آنها منجر به مرگ شده است، نهادهای نظارتی فدرال در حال بررسی ویژگی‌های کمک راننده‌ای هستند که تسلا با نام «رانندگی خودکار کامل» آن را معرفی می‌کند.
خودروی خودران تسلا
در حال حاضر شرکت Waymo بیشترین پیشرفت را داشته است و تاکسی‌های رباتیک آن در شهرهای فینیکس، لس‌آنجلس و سانفرانسیسکو به خوبی مستقر شده‌اند. این شرکت برنامه دارد پس از راه‌اندازی سرویس خود در آستین در ماه مارس، آن را تابستان امسال به آتلانتا نیز بیاورد. Waymo قصد دارد بخشی از فناوری خود را در خودروهای سواری شرکت تویوتا به کار گیرد که می‌تواند ویژگی‌های خودران را بیشتر وارد زندگی مردم کند.
چین به دلیل ده‌ها استارتاپ، مرکز فعالیت‌های گسترده‌ای بوده و چندین شرکت در حال گسترش جهانی هستند. شرکت WeRide Inc. که در ماه مه ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری دیگر از شریک آمریکایی خود، اوبر، جذب کرده است، قصد دارد خدمات تاکسی رباتیک خود را به دبی و اروپا توسعه دهد. شرکت Baidu Inc. نیز قصد دارد سرویس حمل و نقل خودران Apollo Go را در اروپا آزمایش و در نهایت راه‌اندازی کند. این شرکت دارای یکی از بزرگ‌ترین ناوگان‌های تاکسی رباتیک چین است که در شهرهایی مانند پکن و گوانگژو فعالیت می‌کند.
پیشرفت فناوری خودروهای خودران چگونه است؟
با وجود پیشرفت‌های انجام شده ولی گاهی به نظر می‌رسد هر پیشرفتی با یک عقب‌نشینی جدی همراه است.
شرکت‌های فورد موتور و فولکس‌واگن در اکتبر ۲۰۲۲ کسب‌وکار خودروهای خودران خود به نام Argo AI را تعطیل کردند، اتفاقی چشمگیر برای کسب‌وکاری که بیش از ۲۰۰۰ کارمند داشت و برای مدتی عرضه اولیه سهام را مدنظر داشت. فورد که سرمایه‌گذاری ۲.۷ میلیارد دلاری خود در Argo را کاهش داد، واحد جدیدی برای تمرکز بر ویژگی‌های کمک راننده تشکیل داد. مدیرعامل فولکس‌واگن، اولیور بلومه، بعدها برنامه‌های آئودی برای تولید خودروی خودران را به دلیل پیشرفت کند متوقف کرد.
شرکت اپل میلیاردها دلار در تلاش برای توسعه خودرویی با قابلیت‌های رانندگی خودکار سطح ۴ یا ۵ سرمایه‌گذاری کرد، اما در فوریه ۲۰۲۴ تصمیم گرفت پروژه خودروی خود را تعطیل کند. چندین استارتاپ کوچک‌تر خودروهای خودران نیز تلاش‌های خود را رها کردند.
در دیجینوی بخوانید:
دولت بریتانیا عرضه خودروهای خودران را تا سال ۲۰۲۷ به تعویق انداخت
جنرال موتورز در سال گذشته سرمایه‌گذاری خود در پروژه Cruise را پس از برخورد یکی از تاکسی‌های رباتیک آن با یک عابر پیاده در سانفرانسیسکو در اکتبر ۲۰۲۳ خاتمه داد. این شرکت منابع خود را به سمت توسعه خودروهای خودران قابل فروش به مصرف‌کنندگان و بهبود ویژگی‌های کمک راننده Super Cruise متمرکز کرد. جنرال موتورز در ماه مه، استرلینگ اندرسون، رئیس پیشین تیم اتوپایلوت تسلا را استخدام کرد
شرکت Aurora Innovation در ماه مه اعلام کرد که پس از کمتر از سه هفته از شروع سرویس تجاری خود در تگزاس، تصمیم گرفته انسان را دوباره پشت فرمان کامیون‌های بدون راننده قرار دهد. Aurora گفت این تصمیم برای انتقال «ناظر» از عقب کابین به صندلی راننده به درخواست شرکت تولیدکننده کامیون Paccar Inc. اتخاذ شده است.
گزینه‌های جایگزین برای خودران کامل چیست؟
سیستم‌های پیشرفته کمک راننده که به اختصار ADAS نامیده می‌شوند به رانندگان کمک می‌کنند تا با استفاده از دوربین‌ها، رادار و حسگرهای دیگر، خودرو را پارک کنند، در خطوط حرکت باقی بمانند و از برخورد با موانع جلوگیری کنند. این سیستم‌ها می‌توانند راننده را هشدار دهند و در برخی موارد برای جلوگیری از تصادف، کنترل خودرو را به‌طور موقت در دست بگیرند.
آیا خودرو های خودران ایمن هستند
خودروسازان به طور فزاینده‌ای ADAS را در خودروهای خود ارائه می‌دهند. یکی از اولین سیستم‌های اتوماسیون سطح پایین، سیستم ضدقفل ترمز (ABS) بود که بیش از چهار دهه پیش معرفی شد و به تجهیزات استاندارد تبدیل گردید. سیستم‌های جدیدتر ویژگی‌هایی مانند ترمز اضطراری و پارک خودکار را ارائه می‌دهند.
سیستم‌ها چقدر هوشمند هستند؟
صنعت، سیستم‌های اتوماسیون را از سطح ۰ تا ۵ دسته‌بندی می‌کند. ویژگی‌های سطح ۰ تنها اطلاعاتی را به راننده منتقل می‌کنند، مانند صدای هشدار هنگام خروج از خط حرکت.
اتوپایلوت تسلا به عنوان سطح ۲ طبقه‌بندی می‌شود، زیرا نیازمند نظارت و ورودی مداوم راننده است، مشابه نظارت خلبان بر برخی سیستم‌های اتوماتیک در کابین هواپیما.
شرکت مرسدس بنز گروه AG اتوماسیون سطح ۳ را ارائه می‌دهد که نیازی به نگه داشتن دست‌ها روی فرمان یا نگاه به جاده ندارد که البته این قابلیت در خودروهای منتخب و تحت شرایط خاص در بخش‌هایی از آلمان و آمریکا در دسترس است.
تاکسی‌های رباتیکی که در آمریکا و چین آزمایش می‌شوند، می‌توانند به عنوان سیستم‌های پیشرفته‌تر سطح ۴ دسته‌بندی شوند، اما این خودروها در محدوده حرکت محدودیت دارند. قله این سطوح که هنوز به آن دست نیافته‌اند خودروهای سطح ۵ هستند که می‌توانند به‌طور کامل و خودکار در همه جا و تحت همه شرایط رانندگی کنند.
چه کسانی سیستم‌های ADAS را پذیرفته‌اند؟
تقریباً همه خودروسازان بزرگ این سیستم‌ها را پذیرفته‌اند، البته پیشرفته‌ترین سیستم‌ها بیشتر در خودروهای گران‌قیمت ارائه می‌شوند. جنرال موتورز در سال ۲۰۱۷ سیستم Super Cruise را در مدل کادیلاک CT6 معرفی کرد که به رانندگان اجازه می‌دهد برای دوره‌های کوتاه دست‌های خود را از روی فرمان بردارند.
سدان برقی پرچمدار مرسدس، EQS، مجهز به ویژگی‌ای است که در صورت از کار افتادن راننده، خودرو را متوقف کرده و تماس اضطراری برقرار می‌کند. مشتریان در آمریکا می‌توانند با پرداخت اشتراک سالانه ۲۵۰۰ دلار، سیستم سطح ۳ مرسدس به نام Drive Pilot را دریافت کنند؛ اما این سیستم تنها برای برخی بزرگراه‌های انتخاب شده در کالیفرنیا و بخش‌هایی از نوادا تایید شده است.
امنیت خودرو های خودران
ولوو Car AB حسگرهای لیزری به نام لیدار را به‌صورت استاندارد در خودرو شاسی‌بلند برقی پرچمدار خود، EX90، قرار داده است. این سخت‌افزار گران‌قیمت که فناوری آن توسط فضانوردان آپولو ۱۵ برای نقشه‌برداری از سطح ماه استفاده شده بود توانایی بیشتری در تشخیص محیط اطراف خودرو نسبت به دوربین‌ها دارد.
خودروسازان چینی حتی خودروهای اقتصادی را نیز به سیستم‌های کمک راننده مجهز کرده‌اند. شرکت BYD در فوریه اعلام کرد که ویژگی‌هایی با نام تجاری God’s Eye را به‌صورت استاندارد در خودروهای با قیمت از ۱۰۰,۰۰۰ یوان (۱۲,۳۰۰ دلار) ارائه خواهد کرد. BYD همچنین قصد دارد نرم‌افزار شرکت چینی هوش مصنوعی DeepSeek را نیز یکپارچه کند.
مزایای رانندگی نیمه‌خودکار چیست؟
در این زمینه می توان به چند مورد اشاره کرد که عبارت اند از:
نهادهای نظارتی ایمنی خودرو در آمریکا پتانسیل بالایی برای سیستم‌های ترمز اضطراری خودکار می‌بینند و تصمیم گرفته‌اند از سال ۲۰۲۹ این سیستم‌ها را به عنوان تجهیزات استاندارد در خودروهای جدید اجباری کنند.دخالت انسان‌ها لزوما چیز بدی نیست؛ خوب است که یک فرد واقعی آماده باشد در صورت شکست فناوری وارد عمل شود.اخلاقیات خودروهای خودران موضوعی پیچیده است، زیرا خودروهای رباتیک در برخی موقعیت‌ها مجبورند تصمیمات زندگی یا مرگ بگیرند.رانندگی خودران به مراتب دشوارتر و پرهزینه‌تر از اتوماسیون جزئی است و برای تجاری‌سازی گسترده به سرمایه‌گذاری چند میلیارد دلاری نیاز دارد.
چه مشکلاتی با سیستم‌های ADAS وجود دارد؟
تصادفات مرگباری که سیستم‌های ADAS در آن نقش دارند، توجه زیادی را جلب می‌کنند، به ویژه اگر تسلا در آن دخیل باشد. ماسک معتقد است اتوپایلوت جان‌ها را نجات می‌دهد، اما برای اثبات ادعای خود از داده‌های سوال‌برانگیزی استفاده کرده است.
سازمان ملی ایمنی ترافیک بزرگراه‌های آمریکا (NHTSA) از سال ۲۰۱۶ تحقیقات متعددی درباره تصادفات مرتبط با ADAS آغاز کرده که بیشتر آنها مربوط به تسلا بوده است. تحقیقی در مورد خودروهای تسلا با سیستم اتوپایلوت که در صحنه تصادف با خودروهای آتش‌نشانی و پلیس برخورد کرده‌اند، منجر به فراخوان نرم‌افزاری بیش از ۲ میلیون خودرو شد که بزرگ‌ترین فراخوان تاریخ تسلا است.
مسئله دیگر این است که وقتی هنوز انسان‌ها بیشتر تصمیم‌ها را می‌گیرند، رفتار نادرست می‌تواند رخ دهد. برای مثال، مطالعه‌ای توسط موسسه بیمه ایمنی بزرگراه (IIHS) در سال ۲۰۲۲ نشان داد رانندگان کنترل کروز تطبیقی را برای سرعت بالا استفاده می‌کنند که ممکن است مزایای ایمنی این ویژگی را تضعیف کند. همچنین مهندسین خودروسازان هنگام آزمایش ممکن است حواسشان پرت شود چرا که مراقبت از یک ربات در ترافیک یکنواخت می‌تواند کاری خسته‌کننده باشد.
این مسیر به کجا ختم می‌شود؟
در سال ۲۰۱۵، مارک فیلدز، مدیرعامل وقت فورد، پیش‌بینی کرد که خودروهای خودران ظرف پنج سال در جاده‌ها حضور خواهند داشت. یک سال بعد، ایلان ماسک اعلام کرد که تسلا تا پایان سال ۲۰۱۷ یک سفر کاملا خودران از لس‌آنجلس به نیویورک را به نمایش خواهد گذاشت؛ هدفی که نیز محقق نشد.
پیش بینی تعداد خودرو های خودران سطح صفر تا یک تا سال ۲۰۳۰
بر اساس گزارش S&P Global Mobility در سال ۲۰۲۳، یک خودروی کاملا خودران واقعی سطح ۵ قبل از سال ۲۰۳۵ در دسترس نخواهد بود و احتمالا مدتی پس از آن نیز عرضه نمی‌شود. اخیرا امیدهایی وجود داشته که پیشرفت‌ها سریع‌تر انجام شوند، به خصوص با توجه به نقش مشاوره ایلان ماسک در دولت دونالد ترامپ که فرصتی برای به‌روزرسانی مقررات به نفع صنعت تلقی می‌شود.
