«بازی خونی» یکی از آثار سیاسی و قابل تامل چهل و سومین جشنواره فیلم فجر است. این فیلم روایتی از یک اتفاق سیاسی در اوایل دهه 60 دارد. روایتی کمتر شنیده شده. بسیاری از فیلمهای سیاسی که تا به حال در سینمای ایران ساخته شدهاند با ارجاعاتی به یک واقعه سیاسی واقعی مرتبط با فعالیتها و خرابکاری گروهک منافقین جلوی دوربین رفتهاند.
فیلمهای تاریخی سیاسی یکی از ژانرهای مورد استقبال در سالهای اخیر در سینما و تلویزیون ایران بوده. کارگردانهای جوان هم برای موشکافی تاریخ به دنبال این ژانر هستند. در جشنواره امسال چند فیلم اینچنینی حضور دارد و «بازی خونی» یکی از آثار کنجاویبرانگیز این دوره در این ژانر است. فیلمهای زیادی در این سالها درباره اتفاقات سیاسی مهم کشور و حتی اتفاقاتی که مغفول ماندهاند ساخته شده که برخی از آنها حتی در توقیف ماندهاند.
بازی خونی | قیام آمل | حسین میرزامحمدی | 1403
فیلم «بازی خونی» روایتی است از قیامی موسوم به قیام «سربداران»
«باید منطقی تصمیم بگیریم، نه احساسی، جنگ عقل سرد میخواد…» و «سالها از جنگ گذشته و سرنوشت علی همچنان نامعلوم است. بدران آخرین بار علی را در میان آتش و دود در جزیره دیده است.» این دو خلاصه داستانهایی است که از فیلم «بازی خونی» منتشر شده. فیلمی که راوی یکی از اتفاقات سیاسی پس از انقلاب ایران است. اتفاقی که در تاریخ به قیام آمل یا قیام سربداران مشهور است. در آبان ماه سال ۱۳۶۰ اتحادیه کمونیستهای ایران معروف به سربداران در جنگلهای آمل و اطراف آن به منظور خلق یک انقلاب دیگر مستقر میشوند. آنها قصد داشتند با عملیاتی به نام «قیام فوری» شهر آمل را تصرف کنند. الگو و مدل این گروهک بر اساس تاکتیک جنگهای پارتیزانی تحت نظریههای نظامی مائو بوده که جنگ را از شهرهای کوچک شروع و به شهرهای بزرگ بکشانند و با این کار و در بحبوحه جنگ تحمیلی، با بازگشایی جبهه سوم، ورق جنگ را به سود خود و صدام برگردانند. «بازی خونی» دومین تجربه کارگردانی حسن میرزا محمدی قرار است رواتی از دل این اتفاق سیاسی به تصور بکشد.
ضد | ترور آیتالله بهشتی | امیرعباس ربیعی | 1400
ماجرای نفوذ منافقین در حزب جمهوری اسلامی در فیلم «ضد» روایت شد.
فیلم یک داستان عاشقانه در دل اتفاقات روزهای پر التهاب ابتدایی ده 60 روایت می:ند. وقتی زن و مردی عاشق هم هستند، اما در میان اتفاقات سیاسی ماجراهای دیگری پیش میآید. فیلم بیشتر درباره ترور آیتالله بهشتی و واقعه 7 تیر در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی است. فیلمنامه فیلم توسط حسین ترابنژاد که یکی از فیلمنامهنویسان سیاسی سینمای ایران است نوشته شده. تفاوت این فیلم با دیگر آثاری که ترورهای دهه 60 را به نمایش گذاشتند، این است که «ضد» واقعه بمبگذاریها و ترور را از زاویه دید منافقین نشان میدهد.
لباس شخصی | انحلال حزب توده | امیرعباس ربیعی | 1398
فیلم توقیفی «لباس شخصی» مروری دارد بر ماجرای انحلال حزب توده
یکی از گروههای سیاسی که در جریان انقلاب حضور داشتند، حزب توده بود. این حزب پس از انقلاب با رویکردهای متفاوتی که داشت از جریان انقلاب فاصله گرفت و به همین دلیل از سوی جمهوری اسلامی منحل و غیرقانونی اعلام شد. در سالهای 1357 تا 1360 افرادی مانند احسان طبری و نورالدین کیانوری در تلاش برای حفظ سیستم حزب خود بودند اما این اتفاقات به دستگیری آنها و انحلال حزب توده انجامید. فیلم «لباس شخصی» اولین ساخته امیر عباس ربیعی سراغ این ااتفاق مهم سیاسی کشور رفت و در تلاش بود در بستر یک داستان احلال این حزب مهم سیاسی را به تصویر بکشد. فیلم «لباس شخصی» هنوز مجالی برای اکران پیدا نکرده.
ماجرای نیمروز؛ رد خون | عملیات مرصاد | محمدحسین مهدویان | 1397
محمد حسین مهدویان در قسمت دوم فیلم «ماجرای نیمروز» به عملیات مرصاد پرداخت.
مهدویان در سومین فیلم بلند سینمایی خود، سراغ یکی از اتفاقات سیاسی مهم در تاریخ معاصر ایران یعنی عملیات مرصاد در پایان جنگ تحمیلی رفته بود. جنگ رو به پایان بود، اما منافقین که به حجومت عراق نزدیک شده بودند قصد داشتند عملیات گستردهای علیه ایران به راه اندازند. نیروهای ایرانی در شهرهای مرزی ایران با ایرانیهایی که به منافقین پیوسته بودند جنگیدند و این یکی از عملیاتهای پر تلفات و مهم در زمان جنگ بود. داستان «رد خون» از جایی شروع میشود که نیروهای امنیتی ایران متوجه حضور نفوذیهای سازمان مجاهدین خلق پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ توسط ایران در جبهه میشوند. با ارسال دو مأمور امنیتی به بغداد میخواهند قبل از شروع عملیات فروغ جاویدان، عباس زریباف فرمانده این عملیات را ترور کنند. اما داستان ماجرها به شکل دیگری پیش میرود.
ماجرای نیمروز | کشتن موسی خیابانی | محمدحسین مهدویان | 1395
«ماجرای نیمروز» روایتی است از خرابکاریهای منافقین در اوایل دهه 60
اولین فیلم سیاسی تاریخی محمدحسین مهدویان که قصد دارد مروری داشته باشد بر ترورهای انجام شده توسط گروه منافقین و تلاش نیروهای امنیتی ایران برای کشتن سرکرده تشکیلاتی این گروه به نام موسی خیابانی در سالهای ابتدایی دهه 60. در این میان با خلق فضایی رئال مهدویان نفوذ این گروه را در زندگی و روابط زندگی مردم عادی به تصویر میکشد. اتفاقات فیلم بعد از عزل بنیصدر از ریاست جمهوری و تلاشهای گروه منافقین برای برهم زدن نظم شروع میشود و تا ترور خیابانی توسط اعضای سپاه ایران ادامه دارد.
سیانور | انشعاب مجاهدین | بهروز شعیبی | 1394
بهروز شعیبی در فیلم «سیانور» انشعاب مجاهدین را روایت کرده است.
یکی از عاشقانههای سیاسی قابل توجه سالهای اخیر در سینمای ایران که به دستگیری بخشی از اعضای مجاهدین خلق و انعشاب این گروه میپردازد. «سیانور» یکی از معدود آثاری است که به داستانهای گروه مجاهدین پیش از انقلاب میپردازد. در دورانی که حکوکت پهلوی در تلاش برای نابودی این گروه بودند اما انعشاب آن شکل تازهای از مبارزات این گروه را شکل داد. این فیلم بازگوکننده اختلافات میان دو دسته در سازمان مجاهدین خلق و درگیری میان چهرههای کلیدی آن یعنی تقی شهرام، مرتضی صمدیه لباف و مجید شریف واقفی است. این اتفاقات در بستر یک داستان عاشقانه میان یک مامور ساواک و دختری چریک اتفاق میافتد که داستان فیلم را به صورت موازی پیش میبرد.
ماهی سیاه کوچولو | قیام آمل | مجید اسماعیلی | 1393
«ماهی سیاه کوچولو» گریزی میزند به ماجرای قیام «آمل»
پیش از «بازی خونی» یکبار دیگر هم در سینمای ایران سراغ داستان قیام آمل و گروهک مشهور به سربداران رفته شده. مجید اسماعیلی در فیلم «ماهی سیاه کوچولو» سراغ داستان زنی به نام شهرزاد رفته که معروف به ماهی سیاه کوچولو است و برای انتقام مرگ شوهرش وارد مبارزه شده و حالا با دو شخصیت دیگر آشنا میشود و مباحث ایدئولوژیک درباره مبارزه و نقد تفکر چپ او را به فکر فرو میبرد و برای مخاطب هم بیشتر مورد بحث قرار میگیرد.