موتورهای ویبره گوشی‌های هوشمند نقشی اساسی در ایجاد بازخورد لمسی و تجربه کاربری دارند و با فناوری‌های مختلف، کیفیتی متفاوت از لرزش و تعامل را ارائه می‌کنند.
به گزارش تکراتو و به نقل از sammobile، موتورهای ویبره گوشی، اجزای الکترومکانیکی بسیار کوچکی هستند که درون گوشی‌های هوشمند قرار می‌گیرند و همان لرزش‌هایی را ایجاد می‌کنند که هنگام اعلان‌ها، تماس‌ها و تعامل با برنامه‌ها احساس می‌کنید.
این موتورها انرژی الکتریکی را به حرکت مکانیکی تبدیل می‌کنند و از این طریق بازخوردی لمسی ارائه می‌دهند که می‌تواند بدون نیاز به صدا، توجه شما را جلب کند.
شیائومی چرا ناگهان عرضه گوشی‌های جدید را کاهش داده است؟
چگونه موتورهای ویبره گوشی کار می‌کنند؟
آشنایی با نحوه عملکرد این موتورها کمک می‌کند بهتر درک کنیم چرا برخی گوشی‌ها حس کاربری دقیق‌تر، خوش‌ساخت‌تر و حرفه‌ای‌تری نسبت به دیگران دارند.
موتور ویبره گوشی دقیقاً چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟
موتور ویبره گوشی یک قطعه کوچک مکانیکی است که به منظور ایجاد حرکت فیزیکی درون دستگاه طراحی شده است تا بازخوردی ملموس هنگام دریافت پیام، فشار دادن کلیدهای لمسی یا انجام برخی تعاملات نرم‌افزاری در اختیار شما بگذارد.
هنگامی که گوشی اعلانی دریافت می‌کند یا شما روی صفحه‌کلید تایپ می‌کنید و یا حتی در یک اپلیکیشن دکمه‌ای را لمس می‌کنید، این موتور با تولید لرزش، حس فیزیکی قابل احساس ایجاد می‌کند.
عملکرد کلی موتور به این صورت است که سیگنال‌های الکتریکی از سوی پردازنده گوشی به موتور ارسال می‌شود و موتور این سیگنال‌ها را به حرکات بسیار سریع تبدیل می‌کند. این حرکات، لرزش‌هایی هستند که به بدنه گوشی انتقال پیدا می‌کنند و شما آن‌ها را حس می‌کنید.
اهمیت این موتورها در این است که گوشی امکان ارتباط بی‌صدا با شما را پیدا می‌کند. حتی اگر صدای گوشی را کاملاً خاموش کرده باشید، باز هم می‌توانید اعلان‌ها را از طریق لرزش دریافت کنید.
علاوه بر این، موتورهای ویبره در نسل‌های جدید به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که بازخورد لمسی بسیار دقیق‌تری ارائه دهند؛ به‌گونه‌ای که حس لمس دکمه‌های فیزیکی را شبیه‌سازی می‌کنند.
وقتی هنگام لمس یک دکمه مجازی، یک «تپ» کوچک حس می‌کنید، در واقع موتور ویبره در حال ایجاد همان احساس فشار دکمه واقعی است.
کیفیت موتور ویبره گوشی یکی از عوامل مهم در تجربه کاربری است. گوشی‌های رده‌بالا معمولاً از موتورهای پیشرفته‌تری استفاده می‌کنند که می‌توانند الگوهای لرزشی متنوع و دقیق‌تری تولید کنند. اما در گوشی‌های اقتصادی معمولاً از موتورهای ساده‌تری استفاده می‌شود که تنها لرزش‌های ابتدایی و یکنواخت ایجاد می‌کنند.
تفاوت به‌روزرسانی و ارتقا گوشی چیست؟
موتورهای ERM چگونه لرزش را در گوشی ایجاد می‌کنند؟
موتورهای ERM یا Eccentric Rotating Mass رایج‌ترین نوع موتورهای ویبره در گوشی‌های اقتصادی و میان‌رده هستند. این موتورها با مکانیزمی نسبتاً ساده کار می‌کنند:
یک وزنه کوچک به‌صورت عمدی خارج از مرکز روی شافت موتور قرار گرفته است
هنگامی که موتور روشن می‌شود، این وزنه با سرعت زیاد می‌چرخد
چرخش این وزنه باعث ایجاد نیروی گریز از مرکز می‌شود
این نیرو موتور و بدنه گوشی را به لرزش درمی‌آورد
زمانی که گوشی شما نیاز به لرزش دارد، جریان الکتریکی به موتور ارسال می‌شود و یک سیم‌پیچ الکترومغناطیسی فعال می‌شود. این سیم‌پیچ میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند و باعث می‌شود شافت موتور با سرعت بالا بچرخد.
از آنجا که وزنه روی شافت کاملاً در مرکز قرار ندارد، با هر چرخش یک نیروی نامتعادل ایجاد می‌شود. این نیروی نامتعادل همان لرزشی است که شما هنگام اعلان‌ها و تماس‌ها احساس می‌کنید.
هرچه سرعت چرخش بیشتر باشد، شدت لرزش نیز افزایش می‌یابد. با وجود سادگی و ارزان‌بودن، موتورهای ERM محدودیت‌هایی دارند:
زمان لازم برای رسیدن به سرعت کامل و توقف زیاد است
توانایی تولید لرزش‌های سریع و دقیق را ندارند
مصرف انرژی بیشتری دارند
لرزش تولیدشده حس مکانیکی و نسبتاً خشن دارد
به همین دلیل، تولیدکنندگان در گوشی‌های رده‌بالا از فناوری‌های پیشرفته‌تر استفاده می‌کنند.
آیا هواوی در سال ۲۰۲۶ یک گوشی مخصوص گیمینگ عرضه می‌کند؟
تفاوت بین موتورهای ERM و LRA چیست؟
موتورهای LRA یا Linear Resonant Actuator نسل پیشرفته‌تری از موتورها هستند که در بسیاری از گوشی‌های پرچمدار استفاده می‌شوند. برخلاف موتورهای ERM که وزنه‌ای را به‌صورت دایره‌ای می‌چرخانند، موتورهای LRA وزنه‌ای را در یک مسیر خطی و رفت‌وبرگشتی حرکت می‌دهند.
در این موتورها:
یک وزنه روی فنر قرار دارد
نیروی الکترومغناطیسی باعث حرکت رفت‌وبرگشتی سریع آن می‌شود
این حرکت خطی، لرزش‌های بسیار دقیق‌تر و کنترل‌شده‌تری ایجاد می‌کند
مزایای موتورهای LRA عبارتند از:
سرعت پاسخ‌دهی بسیار سریع
شروع و توقف تقریباً آنی
مصرف انرژی کمتر
تولید صدای کمتر
امکان ایجاد الگوهای لرزشی مختلف و دقیق
تجربه بازخورد لمسی حرفه‌ای‌تر و شبیه‌تر به لمس دکمه واقعی
گوشی‌های پرچمدار مانند سری Galaxy S از فناوری LRA استفاده می‌کنند تا کیفیت بازخورد لمسی بسیار دقیق و طبیعی ایجاد شود. هنگام تایپ یا پیمایش منوها، لرزش‌ها کوتاه‌تر، نرم‌تر و هدفمندتر هستند. این موتورهای دقیق به سازندگان امکان می‌دهند برای هر نوع تعامل نرم‌افزاری یک امضای هپتیکی اختصاصی طراحی کنند.
هپتیک چیست و چه نقشی در تجربه لمسی گوشی‌های هوشمند دارد؟
هپتیک فیدبک چگونه گوشی را پاسخ‌گوتر و طبیعی‌تر می‌کند؟
هپتیک فیدبک استفاده هوشمندانه از موتور ویبره برای ایجاد حس‌های فیزیکی متناسب با تعاملات کاربر است. در واقع، این فناوری وظیفه دارد دنیای دیجیتال را به تجربه‌ای شبیه‌تر به دنیای واقعی تبدیل کند.
زمانی که در صفحه‌کلید لمسی تایپ می‌کنید و برای هر حرف یک لرزش کوچک احساس می‌کنید، هپتیک فیدبک باعث شده حس کنید یک کلید واقعی را فشار داده‌اید.
این بازخورد لمسی دقت تایپ را افزایش می‌دهد، زیرا برای هر ورودی تأیید فیزیکی دریافت می‌کنید. سیستم‌عامل گوشی به موتور ویبره دستور می‌دهد چه زمانی و با چه شدتی فعال شود. برای هر عملکرد یک الگوی خاص تعریف شده است. مثلاً:
اعلان‌ها لرزش‌های دوتایی یا طولانی دارند
رسیدن به انتهای یک لیست لرزش کوتاه «جهشی» ایجاد می‌کند
لمس دکمه‌های مجازی یک لرزش ضربه‌مانند ایجاد می‌کند
در کاربری‌های مختلف نیز تجربه لمسی ارتقا می‌یابد:
بازی‌ها: لرزش متفاوت برای شلیک، حرکت، آسیب‌دیدن
مرور عکس‌ها: لرزش خفیف هنگام حرکت بین تصاویر
دکمه‌های مجازی: شبیه‌سازی فشار دکمه واقعی بدون وجود دکمه فیزیکی
پیمایش: ایجاد لرزش هنگام رسیدن به انتهای محتوا
تایپ: ایجاد تپ‌های کوتاه برای ثبت مطمئن هر کلید
این فناوری گوشی را زنده‌تر و طبیعی‌تر جلوه می‌دهد و تجربه کاربری را فراتر از تصویر و صدا ارتقا می‌بخشد.
راز سیستم بلندگوهای گوشی و علت تفاوت کیفیت صدا در دستگاه‌های مختلف چیست؟
جمع‌بندی: چرا موتورهای ویبره اهمیت دارند؟
درک فناوری موتورهای ویبره گوشی نشان می‌دهد چگونه یک قطعه کوچک می‌تواند تجربه کاربری گوشی را به‌طور چشم‌گیری تحت‌تأثیر قرار دهد.
چه از گوشی اقتصادی با موتور ERM استفاده کنید و چه از یک پرچمدار با موتور LRA، این ابزار کوچک نقشی کلیدی در تعامل روزمره شما با دستگاه دارد.
در گوشی‌های پیشرفته، موتورهای ویبره نه‌تنها برای اعلان‌ها بلکه برای ایجاد بازخورد لمسی دقیق، طبیعی و هوشمندانه استفاده می‌شوند و یکی از معیارهای مهم در ایجاد حس پریمیوم و کیفیت بالای تجربه کاربری محسوب می‌شوند.
