دو سال پیش، یک سیارک در اتفاقی نادر بر فراز آسمان فرانسه منفجر شد و نگرانی‌هایی را درباره دفاع سیاره‌ای آینده در برابر انواع خاصی از این اجرام سنگی ایجاد کرد. در تاریخ ۱۳ فوریه ۲۰۲۳، یک سیارک کوچک به نام CX1 2023 وارد جو زمین شد و در آسمان نرماندی حرکت کرد. این اتفاق یکی از معدود شهاب‌هایی محسوب می‌شد که پیش از ورود به جو زمین ردیابی شد، زیرا حدود هفت ساعت قبل رویت شده بود. پیشنهاد می‌شود ادامه این مطلب از دیجینوی را از دست ندهید.
این اتفاق منجر به ایجاد یک گوی آتشین درخشان و چند شهاب سنگ شد که روی زمین جمع‌آوری شدند. تنها دو سیارک ردیابی شدند و تکه‌هایی از آن‌ها پس از سقوط روی زمین پیدا شدند. شایان ذکر است که دومین سیارک در سال ۲۰۲۴ در آلمان یافت شد. اوریان ایگال از دانشگاه وسترن انتاریو در کانادا و همکارانش با بررسی فیلم دوربین‌هایی که سقوط سیارک را ردیابی می‌کردند، متوجه چیزی غیرمعمول شدند. بیشتر سیارک‌ها با ورود به جو زمین به تدریج متلاشی می‌شود، اما به نظر می‌رسد سیارک CX1 2023 تقریبا به‌طور کامل سالم مانده است تا اینکه به ارتفاع ۲۸ کیلومتری برسد.
در این ارتفاع، سیارک اشاره شده در یک اتفاق فاجعه‌بار با انرژی حدود ۰..۲۹ کیلوتن، معادل حدود ۲۹ تن TNT، منفجر شد و حدود ۹۸ از جرم ۶۵۰ کیلوگرمی خود را در کسری از ثانیه از دست داد. به گفته ایگال، این اتفاق شبیه انفجار یک بمب بود و افزود یک ضربه واحد بود که یک موج شوک کروی ایجاد کرد، نه چند انفجار در طول مسیر شهاب‌سنگ. سیارک CX1 2023 اندازه کوچکی داشت و قطر آن تنها برابر با ۷۲ سانتی‌متر بود، تقریبا به اندازه یک توپ ساحلی کوچک؛ بنابراین هیچ مشکلی روی زمین ایجاد نمی‌کرد.
اما اگر یک سیارک بزرگ‌تر به شیوه‌ای مشابه منفجر شود، می‌تواند آسیب بیشتری نسبت به سیارکی که به تدریج در جو متلاشی می‌شود، ایجاد کند. پیش از این، فقط یک سیارک با چنین شکلی منفجر شده است که نوو مستو نام داشت. این سیارک بر فراز اسلوونی در سال ۲۰۲۰ حرکت کرد و حدود ۸۰ درصد از جرم خود را در یک انفجار از دست داد. ایگال می‌گوید این نوع تکه‌تکه شدن خطرناک‌تر است. اگر سیارک بزرگ‌تری وجود داشته باشد، اثرات انفجار آن بدتر خواهد بود. شاید لازم باشد منطقه بزرگ‌تری در نزدیکی محل برخورد پیش‌بینی شده تخلیه شود؛ البته تنها درصورتی که سیارک به اندازه‌ای بزرگ باشد که انجام چنین کاری ضروری باشد.
اینکه چرا این سیارک در ارتفاع بسیار پایین‌تری از جو سالم مانده، مشخص نیست، اما ممکن است به منشا آن مربوط باشد. طبق گفته ایگال و تیم او که یک شهاب‌سنگ از زمان سقوط را بررسی کرده‌اند، این سیارک از نوع نسبتا رایجی به نام کندریت L بود که حدود یک سوم از کل‌های شهاب‌سنگ‌های زمین را تشکیل می‌دهد و احتمالا از یک سیارک مادر در کمربند سیارکی داخلی به نام ماسالیا آمده که قبلا برخوردهایی داشته و CX1 2023 را قبل از برخورد با زمین، سخت‌تر کرده است.
ایگال می‌گوید: “ما رگه‌های ضربه‌ای متعددی در شهاب‌سنگ داریم که شاهد برخوردهای زیادی هستند. شاید این شبکه رگه‌ها سنگ را به هم چسبانده و به همین دلیل است که بهتر از شهاب‌سنگ‌های معمولی مقاومت دارد.” به گفته توماس بورین از دانشگاه مونت هولیوک در ماساچوست، این ممکن است بدان معنا باشد که باید در آینده مراقب سیارک‌های کندریت L مشابه، به‌خصوص شهاب‌سنگ‌های بزرگ‌تر باشیم. او می‌گوید این یک نوع شهاب‌سنگ بسیار رایج محسوب می‌شود که موضوع بسیار نگران‌کننده‌ای است زیرا سیارک‌های کندریت L می‌توانند آسیب بیشتری از حد انتظار ایجاد کنند.
منبع: NewScientist
