1
شمال ایران همواره با عطر مهآلود جنگلها، هوای دلانگیز کوهستان و دشتهای سرسبزش مقصدی رؤیایی برای علاقهمندان به طبیعتگردی بوده است. در میان این همه جاذبهی بیبدیل روستای نوا در استان مازندران، گوهری پنهان به نام “دشت آزو” را در دل خود جای داده است. این دشت شگفتانگیز با ویژگیهای منحصربهفرد خود هر ساله گردشگران بسیاری را از سراسر ایران بهویژه از پایتخت به سوی خود میکشاند. در این مقاله با الی گشت همراه باشید تا شما را با این جاذبه دیدنی بیشتر آشنا کنیم.
معرفی دشت آزو، ییلاق زیبای آمل
دشت آزو در قلب ارتفاعات البرز در استان مازندران بخش لاریجان در جنوب شرقی روستای زیبای نوا واقع شده است. این منطقه که از جاهای دیدنی آمل و از مهمترین جاذبههای اطراف روستای نوا به شمار میرود از نظر موقعیت مکانی نیز مزایای قابل توجهی دارد.
فاصله روستای نوا تا شهر آمل حدود ۸۵ کیلومتر و تا تهران حدود ۱۲۰ کیلومتر است. این نزدیکی به پایتخت، دسترسی را برای علاقهمندان به سفرهای کوتاه و تجربهی طبیعت بکر، بسیار آسان کرده است.
پس از رسیدن به روستای نوا، مسیری حدوداً دو کیلومتری، شما را تا دشت همراهی میکند. این مسیر که عمدتاً پاکوب و خاکی است، از کنار رودخانهای خروشان گذشته و پیمودن آن، تجربهای لذتبخش و دلنشین است. خوشبختانه، این مسیر به قدری آسان است که حتی سالمندان و کودکان نیز با کمی آمادگی و سلامت جسمانی میتوانند آن را بپیمایند.

ارتفاع و چشم انداز بی نظیر
آزو با وسعتی حدود ۳۵ هکتار، در ارتفاع ۲۶۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. حضور در این ارتفاع، هوایی بسیار خنک و دلپذیر را برایتان به ارمغان میآورد. اما آنچه در این دشت، نفس را در سینه حبس میکند، منظرهی باشکوهی است که پیش چشمانتان گشوده میشود.
در یک سوی دشت، عظمت قله دماوند، بلندترین قله ایران رخ مینماید و در سوی دیگر قلهی زیبای پاشوره خودنمایی میکند. قله پاشوره با ارتفاع ۳۹۵۰ متر، خود مقصدی جذاب برای کوهنوردان است و مسیر دسترسی به آن نیز از همین دشت میگذرد. تلاقی این دو کوه سترگ با دشت سرسبز و پهناور آزو، تصویری فراموشنشدنی را در ذهن هر بینندهای حک میکند.
چرا از دشت آزو دیدن کنیم؟
نزدیکی به تهران باعث میشود سفری کوتاه و خاطرهانگیز به دل طبیعت برایتان رقم بخورد. مسیر دسترسی آسان این جاذبه تجربهای لذتبخش برای تمام سنین خواهد ساخت. چشمانداز بینظیر قله دماوند و تماشای شکوه بزرگترین نماد ایران از نزدیک بهترین انگیزه برای این سفر خواهد بود. هوای دلنشین کوهستانی این دشت آن را به گزینهای عالی برای فرار از گرمای شهر و لذت بردن از نسیم خنک تبدیل میکند. طبیعت بکر و دستنخورده این دشت فرصتی برای دوری از هیاهوی زندگی روزمره برایتان فراهم میسازد.

جاذبه های آزو
اگر به دنبال مقصدی نزدیک تهران هستید که با هوای پاک، مطبوع و خنک، طبیعتی شاداب، بکر و پرگل روحتان را تازه کند، دشت وسیع و سرسبز آزو یکی از بهترین گزینهها برای سفر یکروزه شماست.
این منطقه دلانگیز در استان مازندران، دیدنیهای متعددی را در آغوش خود جای داده که هرکدام بهتنهایی میتوانند انگیزهای قوی برای بازدید از این بهشت زمینی باشند. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با جاذبههای این بهشت دیدنی بیشتر آشنا کنیم.
۱. روستای نوا؛ قلب تپنده دشت آزو
در دل این دشت وسیع، روستای زیبا و ییلاقی نوا قرار گرفته است. مردمان مهماننواز و خونگرم این روستا، با آغوش باز پذیرای مهمانان هستند. کوچهباغهای دلفریب و باغهای پر از میوهاش خود دلیلی برای گشتوگذار در این منطقه محسوب میشوند.
به خاطر ارتفاع زیاد، مسیر دسترسی به نوا در فصل زمستان گاهی صعبالعبور میشود و بیشتر اهالی تنها در نیمه اول سال در آن سکونت دارند. یکی از جذابیتهای فرهنگی روستای نوا، آیین باستانی «نورگون» است که هر ساله در ۲۶ تیرماه با شور و هیجان فراوان برگزار میشود.
در این مراسم، اهالی روستا با پایکوبی دور آتش پیروزی فریدون بر ضحاک را جشن میگیرند. آرامگاه امامزاده یحیی (ع) نیز از دیگر جاهای دیدنی و معنوی این روستا است که مورد احترام اهالی و گردشگران قرار دارد.

۲. چشم انداز بی نظیر دماوند
شاید مهمترین و گیراترین دلیل شهرت دشت آزو منظره بیبدیل و چشمانداز فوقالعاده آن از کوه و قله با صلابت و همیشه سرفراز دماوند باشد.
هر ساله، گردشگران و عکاسان بسیاری راهی این دشت سرسبز میشوند تا در پهنه مخملی دشت، به تماشای قله باشکوه دماوند در افقی آبی و پاک بنشینند و عکسهای بینظیری از این آتشفشان خاموش ثبت کنند. این منظره، کارت پستالی زنده از زیباییهای طبیعی ایران است.
۳. آسمان نگری و رصد ستارگان
فراتر از طبیعت روز شبهای آزو داستانی دیگر دارند. آسمان صاف و پاک این منطقه دوری از آلودگیهای نوری شهر و ارتفاع مناسب سبب شدهاند تا این دشت به یکی از ۵۰ سایت برگزیده آسماننگری کشور تبدیل شود.
بسیاری از علاقهمندان به حوزه ستارهشناسی و رصد ستارگان، در قالب تورهای آسماننگری به این دشت سفر کرده و کمپ برپا میکنند تا شبهنگام چشم به آسمان بدوزند و ستارگان درخشان بیشمار، کهکشان شگفتانگیز راه شیری، صورتهای فلکی و حتی ستارگان دنبالهدار را رصد کنند.
برای تجربهای بینقص حتماً از پیشبینی هوای صاف و بدون ابر مطمئن شوید. بهترین زمان برای این تفریح بینظیر فصل تابستان است.

۴. طبیعت دل انگیز دشت
تنها تماشای دماوند و ستارگان نیست که منطقه آزو را خاص میکند. تماشای دامنههای سرسبز و مخملی دشت، آبتنی در رودخانه زلال منطقه، نوشیدن آب گوارای چشمههای متعددی که از زمین میجوشند، چیدن گیاهان دارویی خودرو، قدم زدن در میان علفزارهای پرگل و نشستن در سایه چند درخت کهنسالی که در دشت به چشم میخورند؛ همه و همه حس تازگی، آرامش و شادابی را در انسان بیدار میکنند.
۵. مسیر صعود به قله پاشوره
برای ماجراجویان و کوهنوردان آزو دروازهای به سوی قله پاشوره است. بسیاری از گروههای کوهنوردی برای صعود به این قله از دشت اسرارآمیز آزو گذر میکنند. در انتهای این دشت یک کلبه کاهگلی قدیمی و زیبا وجود دارد که اغلب بهعنوان پناهگاهی دلپذیر برای شبمانی طبیعتگردان بهویژه کوهنوردان استفاده میشود.
این کلبه با دو اتاق تو در تو و یک زیرزمین، برای شبمانی حدود ۲۰ نفر مناسب است. درخت گردوی تنومند و جویبار زلالی که تنها ۳۵۰ متر با کلبه فاصله دارد و سرچشمهاش از دل کوه میجوشد، زیبایی منظره کلبه پاشوره را دوچندان کردهاند.
پس از این کلبه، دشت و قله پاشوره در انتظار کوهنوردان حرفهای است که با حدود هشت ساعت کوهنوردی و تجهیزات حرفهای و مناسب میتوانند به این قله دست یابند.
آزو با ترکیبی از طبیعت بکر، تاریخ کهن، چشماندازهای خیرهکننده و آسمانی پرستاره مقصدی ایدهآل برای هر سلیقهای است. این منطقه فرصتی بینظیر برای رهایی از شلوغی شهر و غرق شدن در آرامش طبیعت را فراهم میآورد.

ویژگی های طبیعی روستای آزو
همانطور که گفتیم آزو یکی از زیباترین و دستنخوردهترین جلوههای طبیعت ایران است که در ارتفاعات مازندران هوش از سر هر بینندهای میبرد.
این دشت وسیع، با چشماندازهای مخملی و اقلیم دلپذیر نه تنها محل زندگی گونههای متنوع گیاهی و جانوری است بلکه در هر فصل از سال با رنگها و حالوهوای خاص خود مقصدی جذاب برای طبیعتگردان و دوستداران آسمان شب به شمار میآید.
در ادامه نگاهی کوتاه به ویژگیهای طبیعی، پوشش گیاهی، جانوری و بهترین زمان سفر به این دشت سحرانگیز خواهیم داشت.
تنوع زیستی
آزو علیرغم ظاهر کوهستانی و مرتفع خود میزبان اکوسیستمی غنی و متنوع است. این دشت وسیع محلی امن برای زندگی جاندارانی است که به خوبی با شرایط کوهستانی سازگار شدهاند.
پوشش جانوری
گونههای جانوری متعددی در این دشت پهناور سکونت دارند. روباههای چابک، سگهای گله، موشهای صحرایی، سمورها و انواع پرندگان، از جمله زاغی و پرندگان کوچک شکاری، بخش مهمی از زیستگاه دشت آزو را تشکیل میدهند.
این حیوانات، به خصوص در ساعات خلوت روز آرامش خاصی به این چشمانداز میبخشند و نشان از پویایی حیات وحش در منطقه دارند.
شاید مهمترین ویژگی بصری دشت بینظیر آزو پوشش گیاهی غنی آن باشد. در فصول گرم سال بهخصوص بهار و تابستان، سراسر دشت همچون فرشی سبز و رنگارنگ گسترده میشود.
گیاهان دارویی و خودروی متعددی در این منطقه به وفور یافت میشوند که بوی خوش آنها فضای دشت را پر میکند. آویشن، پونه، قاصدک، بابونه، شنگ، لاله وحشی، اسفند و گلپر تنها بخشی از این گنجینه گیاهی هستند.
علفزارهای بلند دشت، منظرهای مخملی و چشمنواز خلق میکنند که در تضاد با آسمان آبی ارتفاعات عکاسان طبیعت را مسحور خود میسازد.
نکته قابل توجه در مورد این دشت تمرکز پوشش گیاهی بر علفزارها و گیاهان بوتهای است؛ در میان این همه سرسبزی، تنها تعداد اندکی درخت به صورت پراکنده در گوشهوکنار دشت دیده میشود که خلوص و گستردگی دشت را بیش از پیش نمایان میسازد.

آب و هوا و بهترین زمان سفر
دشت آزو در هر فصلی حالوهوا و زیباییهای منحصر به فرد خود را دارد و بنابراین زمان سفر شما به هدفتان از گردش بستگی دارد.
بهار؛ جشن شکوفایی و رنگ
اگر به دنبال اوج سرسبزی، گلهای رنگارنگ و فرصت چیدن گیاهان دارویی هستید، فصل بهار بهویژه ماه اردیبهشت بهترین زمان سفر به آزو است. در این ماه دشت به یک تابلوی نقاشی زنده تبدیل میشود و طبیعت با تمام توان خود جلوهگری میکند.
تابستان؛ هوای ییلاقی و رصد ستارگان
در فصل تابستان آب و هوای مطبوع این منطقه ییلاقی آن را به پناهگاهی عالی در برابر گرمای شهرهای پست تبدیل میکند. در این زمان باغهای میوه روستاها (مانند روستای نوا) به بار مینشینند.
همچنین به دلیل ارتفاع بالا و آلودگی نوری کم این دشت میزبان گروههای طبیعتدوست وهیئتهای آسماننگری میشود که شبهای خود را به رصد ستارگان و کهکشانها اختصاص میدهند.
پاییز؛ شکوه رنگین کمان
در فصل پاییز دشت وارد حال و هوای ویژهای میشود. شکوه رنگهای پاییزی، زرد و نارنجی، در کنار بارانهای گاه و بیگاه منظرهای شاعرانه و دلانگیز خلق میکند که آرامش عمیقی به همراه دارد.

زمستان
دشت دلنواز آزو و روستای نوا منطقهای کوهستانی محسوب میشوند که زمستانهای بسیار سختی دارند. بارش سنگین برف و کاهش شدید دما معمولاً دسترسی به این منطقه را در طول زمستان بسیار دشوار یا حتی غیرممکن میسازد.
به طور کلی میتوان گفت بازه زمانی اردیبهشت ماه تا اواسط پاییز ایدهآلترین و امنترین زمان برای بازدید و لذت بردن از تمام زیباییهای طبیعی این دشت است.
بازدید از دشت آزو
برای بسیاری از ساکنان شهرهای نزدیک این دشت مقصدی ایدهآل برای یک پیک نیک یک روزه و فرار از شلوغی است. تصور کنید پس از یک هفته پرکار و شلوغ خود را به حال و هوای کوهستان بسپارید هوای پاک را نفس بکشید و در دامن طبیعت بکر به آرامش برسید. چنین گشتوگذاری کوتاه، اما عمیق، خستگی را از تنتان به در خواهد کرد.
اما اگر میخواهید از تمامی زیباییها و آرامش منطقه نهایت استفاده را ببرید ماندن یک یا چند شب در روستای نوا و دشت آزو تجربهای فراموشنشدنی خواهد بود.
بهدلیل وجود جاذبههای طبیعی فراوان، چشماندازهای بینظیر، طبیعت سخاوتمند و فضای عالی برای کمپ و شبمانی بسیاری از گردشگران ترجیح میدهند فرصت بیشتری را به استفاده از موهبات این منطقه اختصاص دهند. تماشای آسمان پرستاره شب در دشت تجربهای است که کمتر جایی میتوان آن را یافت.

مسیر دسترسی
تنها مسیر دسترسی به این بهشت پنهان جاده زیبای هراز است؛ مسیری که خود بخشی از سفر دلانگیز شما خواهد بود و تهران را به شهر آمل وصل میکند.
دسترسی از تهران
اگر از مبدأ تهران راهی دشت آزو میشوید، ابتدا از شمال شرق پایتخت وارد جاده هراز شوید. پس از عبور از امامزاده هاشم روستای تاریخی آب اسک و رستوران معروف سالاری به خروجی روستای کندلو و نوا در سمت راست جاده دقت کنید و وارد آن شوید. این خروجی شما را به سمت روستای نوا هدایت میکند.
دسترسی از آمل
مسافرانی که از سمت آمل عازم آزو هستند باید در جاده هراز پس از گزنک و رستوران صحرا از خروجی روستای کندلو و نوا در سمت چپ جاده خارج شوند. فاصله شهر آمل تا این خروجی حدود ۷۸ کیلومتر است که پیمودن آن تقریباً ۷۷ دقیقه طول میکشد.
از خروجی تا دشت آزو
از ابتدای خروجی روستای کندلو و نوا تا پارکینگ خودروی دشت (در مجاورت کارخانه آبمعدنی نوا) حدود ۹ کیلومتر مسیر آسفالت اما شیبدار و پرپیچوخم در پیش دارید. تابلوهای راهنمای کارخانه آبمعدنی نوا بهترین نشانگر برای رسیدن به مقصد شما خواهند بود پس با دقت به آنها توجه کنید.
پارکینگ آزو آخرین نقطهای است که میتوانید با خودروی شخصی به آن دسترسی داشته باشید. برای رسیدن به پهنه وسیع و خیرهکننده دشت باید حدود یک ساعت در مسیری پاکوب و زیبا کنار رودخانه (آزودره) پیادهروی کنید.
این پیمایش لذتبخش خود یکی از بهترین تجربههای طبیعتگردی در ایران به شمار میرود و شما را قدم به قدم به قلب طبیعت نزدیکتر میکند.

اقامت و کمپینگ
سفر به دشت سرسبز آزو و روستای نوا فرصتی استثنایی برای فرار از شلوغی شهر و تجربهای بینظیر در دل طبیعت بکر ایران است.
این منطقه کوهستانی و ییلاقی با طبیعت منحصربهفرد آسمان پرستاره، چشمههای جوشان و هوای خنک، مقصدی ایدهآل برای علاقهمندان به کمپینگ و شبمانی در طبیعت است. اگر به دنبال آرامش و هوای تازه هستید این دشت انتخابی فوقالعاده برای شما خواهد بود.
۱. کمپینگ در طبیعت
آزو یکی از بهترین مناطق ایران برای کمپینگ است. چادر زدن در این دشت سرسبز به ویژه در کنار رودخانه و چشمههای جاری تجربهای فراموشنشدنی است. اگر قصد کمپ دارید میتوانید در محوطه مسجد روستای نوا، نزدیک امامزاده یحیی یا پشت کارخانه آبمعدنی نوا (در کنار رودخانه) چادر بزنید.
۲. اقامت در خانههای روستایی
در فصلهای بهار و تابستان که گردشگران بیشتری به این منطقه سفر میکنند، برخی از اهالی روستای نوا اتاقهای خود را به مسافران اجاره میدهند. این گزینه برای کسانی که تمایل به اقامت در فضایی ساده اما صمیمی دارند، مناسب است.
۳. هتل و اقامتگاه های بومگردی
اگرچه در نزدیکی دشت هتل یا اقامتگاه رسمی وجود ندارد اما روستای نوا گزینههای محدودی برای اقامت ارائه میکند. در صورت نداشتن تجهیزات کمپینگ میتوانید قبل از غروب آفتاب به روستا بازگردید و شب را در آنجا بمانید.

توصیه های لازم برای سفری لذت بخش
کفش مناسب کوهپیمایی و پیادهروی فراموش نشود، چون مسیرها گاهی ناهموار هستند. اگر قصد دارید چند روز بمانید چادر مسافرتی، کیسه خواب، زیرانداز، چراغ قوه، لباس گرم و وسایل پختوپز همراه داشته باشید. هیچگاه زبالههای خود را در طبیعت رها نکنید و آتش را کاملاً خاموش کنید. ترجیحاً در محلهایی که قبلاً برای آتش روشن کردن استفاده شده آتش روشن کنید. همراه داشتن آب آشامیدنی و خوراکیهای مغذی (به خصوص کنسروها و تنقلات انرژیزا) ضروری است.
جاهای دیدنی اطراف دشت آزو
منطقه دشت دلنواز آزو در استان مازندران با طبیعت چشمگیر و تاریخ کهنش یکی از مقاصد ناب برای گردشگران و علاقهمندان به ماجراجویی است.
اگر به دنبال تجربهای متفاوت از کوهستانهای البرز و جاذبههای کم نظیر آن هستید این منطقه حرفهای زیادی برای گفتن دارد. در ادامه با چند مورد از شگفتانگیزترین جاهای دیدنی اطراف این دشت آشنا میشویم.

۱. آبشار یخی نوا
در نزدیکی روستای زیبای نوا یکی از منحصربهفردترین پدیدههای طبیعی ایران یعنی آبشار یخی نوا قرار دارد. این آبشار که در تمام طول سال حالت منجمد خود را حفظ میکند، مقصدی ایدهآل برای یک سفر یکروزه به شمار میرود.
دسترسی به این جاذبه تماشایی با یک کوهپیمایی نسبتاً سبک و لذتبخش ممکن میشود. کافی است خود را به انتهای جاده ولسکون در شمال روستای نوا برسانید و پیادهروی به سمت آبشار را آغاز کنید.
ویژگی منحصر به فرد آبشار یخی نوا، یخ زدگی دائمی آن است. حتی در فصل تابستان نیز تنها باریکهای آب از کنار آن جاری میشود که خود باعث افزایش قطر یخ آبشار میگردد.
با ارتفاعی حدود هشت متر و عرض سه متر، این آبشار با سطح غیرمسطح و قندیلهای آویزانش صحنهای خیرهکننده خلق کرده است. این مکان نه تنها برای گردشگران عادی بلکه برای ورزشکاران یخنورد نیز یک زمین تمرین و تفریح ایدهآل محسوب میشود. البته فراموش نکنید که انجام این ورزش هیجان انگیز تنها با همراهی راهنمایان محلی و تجهیزات فنی کامل امکان پذیر است.
۲. دریاچه ساهون
یکی دیگر از جاذبههای طبیعی دیدنی نزدیک به آزو، دریاچه ساهون است. این دریاچه که در ارتفاع حدود ۳۰۰۰ متری از سطح دریا و در قلب رشتهکوههای البرز جای خوش کرده منظرهای بهشت گونه پیش چشمان شما قرار میدهد.
متأسفانه امروزه به دلیل تغییرات اقلیمی و برخی دخالتهای انسانی از وسعت و شکوه گذشته این دریاچه کاسته شده است. ساهون که روزگاری وسعتی نزدیک به ۱۰۰ هکتار داشت، امروز همچنان با زیباییهای خود، به ویژه مرغزارهای بزرگ و طبیعی اطرافش هر بینندهای را مسحور میکند. این منطقه برای کمپینگ، عکاسی و لذت بردن از سکوت و آرامش کوهستان فوقالعاده است.
۳. دخمه های باستانی کافرکلی
اگر به تاریخ و اسرار گذشته علاقه دارید دخمههای باستانی کافرکلی در شهرستان آمل شما را شگفت زده خواهند کرد. این اثر باستانی تفکربرانگیز که تنها حدود دو دقیقه با مسیر هراز و خروجی جاده رینه فاصله دارد به راحتی قابل دسترسی است.
این دخمهها که در دل کوههای سنگی البرز و توسط ساکنان گذشته منطقه لاریجان تراشیده شدهاند از نظر قدمت تاریخچهای مبهم و پرابهام دارند. بسیاری از پژوهشگران قدمت آنها را به دوران مادها نسبت میدهند.
فرضیه جالب توجه دیگر این است که سازندگان این دخمهها گروهی از ساکنان قدیمی لاریجان بودهاند که برای حفظ آیین و دین نیاکان خود اجرای مراسم مذهبی و دوری از جمعیت تازه مسلمان شده منطقه این پناهگاههای صخرهای را برای خود بنا کردهاند. بازدید از این مکان سفری در زمان و مواجهه با معمایی تاریخی است.
جمع بندی
در این مقاله از الی گشت شما را با یکی دیگر از جاذبههای طبیعی استان مازندران یعنی دشت آزو آشنا کردیم. این جاذبهی دیدنی با چشماندازهای بینظیر و طبیعت بکر و تماشایی فاصله کمی تا تهران دارد و اگر به دنبال مقصدی تقریباً نزدیک برای لذت بردن از آب و هوای کوهستانی و دیدن منظرهی قله دماوند هستید نباید بازدید از آن را از دست بدهید.
سؤالات متداول
دشت آزو کجاست؟
دشت آزو در قلب ارتفاعات البرز در استان مازندران بخش لاریجان در جنوب شرقی روستای زیبای نوا واقع شده است.
چه فعالیت های گردشگری می توانیم در دشت آزو انجام دهیم؟
از جمله این فعالیتها میتوان به کمپینگ، طبیعتگردی، عکاسی، کوهنوردی و رصد ستارگان اشاره کرد.
بهترین زمان بازدید از دشت آزو چه موقعی است؟
بازه زمانی اردیبهشت ماه تا اواسط پاییز ایدهآلترین و امنترین زمان برای بازدید و لذت بردن از تمام زیباییهای طبیعی دشت آزو است.