-
از شارژ جاذب تا کریستال در چیلرهای جذبی
تاریخ انتشار : شنبه، ۰۱ آبان ۱۳۹۵
چیلرهای جذبی به عنوان یکی از مهمترین سرفصل های تبريد است، به جرات می توان گفت که سرمایش جذبی اولین بار با ماده جاذب جامد شناخته شد. مایکل فاراده در سال 1824 میلادی در حین انجام یک سلسله آزمایشات برای تبدیل و شناخت گازهای پایدار با پدیده سرمایش جذبی روبرو شد. او می دانست که پودر کلرید نقره درجذب آب و آمونیاک بسیار موثر عمل می کند. بنابراین برای تعیین پایداری آمونیاک، در یک لوله خمیده کلرید نقره را در مجاورت گاز خشک آمونیاک قرار داد و سر دیگر آن را با آب، سرد کرد. گرما آمونیاک را از مخلوط جدا کرد و آمونیاک جدا شده، در اثر سرمای آب در سر دیگر لوله به صورت مایع جمع آوری شد. فاراده به گرما دادن سر دیگر لوله ادامه داد تا مقدار کافی آمونیاک مایع بدست آورد.
مواد تشکیل دهنده محلول های موجود درچیلرهای جذبی شامل چه موادی است؟
محلول موجود در چیلرهای جذبی شامل مواد مختلفی می باشد مهمترین آنها شامل نمك لیتوم بروماید به عنوان جاذب و آب به عنوان مبرد و حلال نمك استفاده می شود، مقدار این مواد در چیلرهای جذبی مختلف،متفاوت است ولی می توان گفت تقریبا به ازای هر تن برودت حدودا بین 2.4 تا 3.1 لیتر محلول لیتوم بروماید %54 و آب مقطر حدودا بین 1.2 تا 1.5 لیتر به ازای هر تن برودت می باشد البته مقدار دقیق هر كدام از این مواد توسط شركت سازنده تعیین می شود و در كاتالوگ و دستور نصب دستگاه ارائه می شود این مواد معمولا در ابتدای نصب دستگاه توسط نصاب تعیین و به آن شارژ می شود پس بررسی عملكرد دستگاه چیلر جذبی از مناسب بودن مقدار مواد یا نیاز به اصلاح داشتن مقدار آن می توان اطمینان حاصل نمود.
شارژ محلول در چیلر جذبی از چه طریقی صورت می گیرد؟
شارژ محلول از شیر سرویس دستگاه و شارژ مبرد از شیر سرویس پمپ مبرد صورت می گیرد. بجز خود محلول مواد افزودنی دیگری جهت بالا بردن راندمان و عملكرد دستگاه به محلول اضافه می شود مهمترین این مواد ضد خورنده INHIBITOR" "و الكل می باشد.
ضد خورنده ها INHIBITOR"
ضد خورنده ها ضمن ایجاد تعادل در خاصیت قلیایی محلول مانند روكش محافظی از سطوح فلزی داخلی (مسی و آهنی ) حفاظت می نماید. مقدار استفاده از ضد خورنده ها باید كم باشد تا خود آن باعث اسیدی شدن محلول و ایجاد آثار زیانبار نشود مقدار شارژ آن در حدود 0.001 درصد حجمی محلول می باشد. (1 لیتر به ازای 1000 لیتر محلول %54 درصد) ضد خورنده جهت جلوگیری از خورندگی محلول و اثر مخرب آن بر روی سطوح فلزی داخلی (مس و آهن )افزوده می شود این مواد از انواع مختلف شامل نیترات لیتیوم " " Li2NO3و كرومات لیتیوم" " Li2CrO4 یا موليبدات لیتیوم"4" Li2MoOمی باشند هر كدام كه در ابتدا به مواد شارژ شوند پس از آن نیز همان بررسی و در صورت نیاز اضافه می گردد برای تشخیص ضد خورنده دو راه وجود دارد یكی آزمایش و دیگری بررسی رنگ محلول كرومات که زرد رنگ می باشد که در صورت موجود بودن در محلول قابل تشخیص است همچنین نیترات بی رنگ و شفاف و محلولی كه دارای این ضد خورنده باشد و دارای خاصیت شفافی و بی رنگی باشد. پس از بررسی مقدار" PPM " هر كدام از یون های" 3" NO،CrO4" " ،MoO4 " " و مقایسه آن با مقدار نرمال" PPM" می توان به این نتیجه گیری رسید كه آیا مواد نیاز به شارژ ضد خورنده دارند یا این كه مقدار موجود در محلول كافی است.
چگونه نوع ناخالصی در محلول را تشخیص دهیم؟
در صورتی كه مواد ضد خورنده در محلول، به مقدار كافی نباشد یا شرایط دستگاه به دلالیل مختلف مثل نفوذ هوا به سمت خوردگی سطوح فلزی پیش رود باید قبل از شارژ ضد خورده از مقدار فلزات سنگین، عنصر آهن و مس موجود در محلول اطلاع پیدا نماییم البته زیاد بودن هر كدام از این عناصر با چشم قابلیت مشاهده ندارد.
اگر رنگ محلول به سیاهی بزند وجود آهن و خورده شدن سطوح آهنی توسط محلول محتمل می باشد و در صورتی كه رنگ محلول به سبز بزند وجود مس در آن محتمل است در صورت وجود ناخالصی ابتدا مواد را پاكسازی می نماییم.
راه از بین بردن ناخالصی چیست؟
برای از بین بردن ناخالصی در جداسازی فلز آهن از روش ته نشینی استفاده می نماییم پس از خارج نمودن مواد و قرار دادن آن در یك محل بدون حركت، آهن موجود در محلول ته نشین می شود و برای جداسازی عنصر مس از محلول، فیلتر نمودن محلول كار مناسبی است این كار توسط فیلتر مخصوص این كار (كه در بازار موجود است) انجام می شود پس از جداسازی عناصر از محلول و اطمینان از وضعیت مناسب آن مقدار محلول را اندازه گیری می نماییم و در صورت نیاز، به آن محلول جدید اضافه می نماییم (مقداری از محلول به دلیل ته نشینی و فیلتر نمودن دور ریخته می شود.)پس از آن ضد خورده به مقدار توصیه شده توسط آزمایشگاه به محلول اضافه می شود و به دستگاه مجددا شارژ می گیرد.
منبع:
محاسبات تهویه تاسیسات دکتر طباطبایی
تهیه و تنظیم: حسین احدی
شرکت تجارت ایرانیان - کارشناس رشته مهندسی تکنولوژی تاسیسات حرارتی و برودتی